پژوهشهای حقوقی (May 2022)
مشروعیت ایجاد دادگاه توسط نیروهای ائتلاف ضد داعش برای محاکمه اعضای دستگیر شده «داعش» در سوریه با نگاهی به سازوکارهای جایگزین در حقوق کیفری بین الملل
Abstract
امروزه با گذشت سال‌ها از شکل‌گیری «داعش» و گسترش رویکرد ضد بشری و سبعانه این گروه در کشتار مردم بی‌دفاع، رعایت نکردن مقررات حقوق بشردوستانه و گسترش عملیات تروریستی آنها به قلب اروپا، جامعه جهانی بیش از پیش درصدد یافتن راهکارهایی برای پیشگیری و مقابله با اقدامات این گروه و محاکمه سران و اعضای آن است. یکی از این راهکارها که توسط ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا دنبال می‌شود، ایجاد یک دادگاه «بین‌المللی» برای محاکمه نیروهای بازداشت شده «داعش» در سوریه است. رویکردی که پس از جنگ جهانی دوم، با هدف محاکمه اشخاصی که در یک مخاصمه مسلحانه، قواعد و مقررات بین‌المللی و بشردوستانه را نقض نموده‌اند، شکل گرفته و گسترش یافت. در نوشتار حاضر که به شیوه تحلیلی ـ توصیفی به سرانجام رسیده تلاش شده مشروعیت و میزان انطباق ایجاد چنین مرجعی با مقررات و ضوابط حقوق بین‌الملل سنجیده شود. بر اساس یافته‌های این پژوهش به نظر می‌رسد، ایجاد چنین دادگاهی مخالف قواعد حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد به شمار آمده و ضمن نقض حاکمیت کشور سوریه، برخلاف مقررات اساسنامه دیوان کیفری بین‌الملل نیز می‌باشد.
Keywords
