شناسایی و اولویت بندی بافت های فرسوده شهری در راستای کاهش آسیب پذیری ناشی از زلزله - مطالعه موردی: منطقه 5 اصفهان

Abstract

گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل‌گیری بافت‌های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابجایی ساکنان و کاربری‌های شهری به نواحی جدید گردیده است. در نتیجه این جابجایی، به تدریج بافت‌های قدیمی شهرها که نقطه‌ی جوشش اصلی یک شهر و نشان دهنده‌ی هویت آن شهر می‌باشد، کارکرد و حیات اجتماعی- اقتصادی خود را از دست داده و با از دست دادن حیات شهری خود، به سمت رکود و فرسودگی گرایش پیدا کرده‌اند. هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی بافت‌های فرسوده‌ی منطقه 5 شهر اصفهان به منظور احیاء و نوسازی، تقویت پایه‌ها و مبانی نظری و با بهره‌گیری از روش فرایند سلسله مراتبی در سیستم اطلاعات جغرافیایی بر اساس معیارها و شاخص‌ها می‌باشد. بر این اساس نوع پژوهش نظری-کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-پیمایشی است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم‌افزاری Arc GIS،بافت‌های فرسوده منطقه 5 شهر اصفهان شناسایی و اولویت‌بندی برای احیاء و مدیریت بهینه‌سازی شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر حداقل 53 بافت فرسوده در 15 ناحیه اصفهان با جمعیّت 350000 نفری وجود دارد.منطقه 5 شهرداریاصفهانبهعنوانمنطقهموردمطالعهازقاعدهفوقمستثنینبودهودر زمرهبافت‌هایفرسودهکشورمحسوبمی‌گردد. نتایج تحقیق مشخص می‌کندکهکمبودامکانات،خدماتشهریوتأسیساتزیربناییسببمهاجرتساکنانبومیبه مناطقدیگرشهرشدهوباعثمنفیشدننرخرشدجمعیتبافت،طیسال‌هایاخیرشدهاست.با توجه بهوضعیتاجتماعی - اقتصادیساکنانبافت،روندبهسازیونوسازیدرونبافتکندگردیده، بطوری کهاینعواملسببفرسودهشدنوتخریببیشتربافتشدهاست.

Keywords

• مدل تحلیل سلسله مراتبی
• سیستم اطلاعات جغرافیایی
• بافت فرسوده
• منطقه 5 شهر اصفهان
• بهینه سازی