History Studies (Oct 2023)

ARTIK HER ŞEHİRDE BİR MÜZE OLACAK: ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE HALKEVLERİNİN MÜZECİLİK ÇALIŞMALARI

  • Hakan Yaşar

DOI
https://doi.org/10.9737/historystudies.1352125
Journal volume & issue
Vol. 15, no. Cumhuriyetin 100. Yılı Özel Sayısı
pp. 237 – 259

Abstract

Read online

Çok köklü bir tarihî miras devralan Türkiye Cumhuriyeti’nin bu tarimirası koruyup gelecek kuşaklara aktarabilmesi için müzeler hayati öneme sahipti. Bu doğrultuda devletin kuruluşundan itibaren müzecilik alanında önemli adımlar atıldı. Cumhuriyet Dönemi’nde Türk müzeciliğinin gelişiminde 1932-1951 yılları arasında faaliyet gösteren halkevleri önemli bir dönüm noktası oldu. Halkevlerinin dokuz çalışma şubesinden biri olan müze ve tarih şubelerine, müzesi olmayan şehirlerde müze kurma, mevcut müzelerin koleksiyonlarına katkı sağlama, bulundukları bölgedeki tarihî eserleri tespit ederek envanterini çıkarıp koruma altına alma gibi görevler verildi. Halkta tarih ve tarihî eser bilinciyle müze kültürü oluşturmak da halkevlerinin bu alandaki sorunlulukları arasındaydı. Bu doğrultuda bazı halkevleri tarafından genel müzeler kurulurken bazıları tarafından da tematik müzeler açıldı ve bu tematik müzeler arasında inkılâp müzeleri de yer aldı. Ayrıca halkevleri, araştırma gezisi, bağış ya da satın alma yoluyla temin ettiği binlerce eseri yok olmaktan kurtararak müzelerin envanterine kazandırdı. Türk müzecilik tarihi ve halkevlerinin kurum tarihi literatürüne katkı sağlaması amaçlanan bu çalışmada, dönem kaynaklarından istifade edilerek halkevlerinin Erken Cumhuriyet Dönemi Türk müzeciliğine katkıları incelenmektedir.

Keywords