ارزیابی ارتباط چند شکلی در ژن های اینترلوکین 2 و 10 با صفات تولید مثلی در گاو هلشتاین

Abstract

سابقه و هدف: بازدهی تولیدمثلی، یکی از مهم‌ترین صفات مؤثر بر عملکرد تولیدی گاو شیرده محسوب می‌شود. در پژوهش حاضر، ارتباط چندشکلی نوکلئوتیدی موجود در ناحیه اگزون 6 ژن اینترلوکین 2 و ناحیه اگزون 5 ژن اینترلوکین 10، با صفات تولیدمثلی شامل روزهای باز، فاصله گوساله‌زایی، فاصله زایش تا اولین تلقیح، طول دوره آبستنی، مرده زایی، موفقیت تلقیح و بروز سخت‌زایی در گاو هلشتاین مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: در پژوهش حاضر، از روش تعیین ژنوتیپ انتخابی برای ارتباط سنجی، دو ژن کاندیدای اینترلوکین 2 و 10 با صفات تولیدمثلی در گاو‌های هلشتاین استفاده شد. بدین منظور، در گام اول، انتخاب حیوانات بر مبنای داده‌های فنوتیپی حد آستانه‌ای توزیع باقی‌مانده صفت روزهای باز مبتنی بر مدل‌های آماری مختلط انجام شد. در مدل مورداستفاده عواملی همچون، اثرات سال تولد، سال زایش، فصل زایش، شکم شیردهی به‌عنوان اثرات ثابت در نظر گرفته شدند و همچنین، اثر حیوان به‌عنوان اثر تصادفی و مقدار تولید شیر، به‌عنوان کووریت در مدل وارد شدند. درمجموع، تعداد 194 گاو، متشکل از 97 گاو ماده با مقادیر باقیمانده کمتر از حد آستانه‌های میانه و تعداد 97 گاو ماده با مقادیر باقی‌مانده بزرگ‌تر از میانه انتخاب شدند. سپس، استخراج DNA از نمونه‌های خون بر اساس روش نمکی بهینه یافته انجام شد. متعاقباً، واکنش زنجیره‌ای پلیمراز برای تکثیر قطعات 172 و 325 جفت بازی به ترتیب از نواحی کد شونده اگزون‌های 6 و 5 ژن‌های اینترلوکین 2 و اینترلوکین 10 با استفاده از آغاز‌گر‌های اختصاصی و شناسایی الگوی باندی مختلف در هر دو ژن با استفاده از روش PCR-SSCP انجام شد. ارتباط الگوهای باندی هر یک از جایگاه‌های ژنی با صفات روزهای باز، فاصله گوساله‌زایی، فاصله زایش تا اولین تلقیح و طول دوره آبستنی با آزمون آماری کاکس و برای صفات مرده زایی، نتیجه تلقیح و سخت‌زایی آزمون لجستیک استفاده شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در هر دو جایگاه نشانگری ژن‌های اینترلوکین 2 و اینترلوکین 10 چند شکلی مشاهده شد. در جایگاه اینترلوکین 2، چهار الگو و در جایگاه اینترلوکین 10، هفت الگوی مختلف باندی مشاهده شد. همچنین، در جایگاه اینترلوکین 10 الگوی باندی 5 و 6 بیشترین فراوانی و الگوی باندی 3 کمترین فراوانی را در بین نمونه‌های گروه اول دارا بودند درحالی‌که، در گروه دوم بیشترین فراوانی به الگوی باندی 6 تعلق داشت. در این جایگاه الگوی باندی 6 بیشترین فراوانی را در کل نمونه‌های موردمطالعه داشت. در جایگاه اینترلوکین 2 در گروه اول، الگوی باندی 1 بیشترین فراوانی و الگوی 2 کمترین فراوانی را داشت و در کل جمعیت الگوی 4 کمترین فراوانی را داشت. نتایج نشان داد که جایگاه ژنی اینترلوکین 2 اثر معنی‌داری روی صفت روزهای باز (05/0P<) و طول دوره آبستنی (01/0P<) داشت و جایگاه ژنی اینترلوکین 10 (01/0P<) اثر معنی‌داری بر صفت روزهای باز، داشت. نتیجه‌گیری: با توجه به چندشکلی بالای نواحی موردمطالعه در جمعیت گاوهای هلشتاین و ارتباط این چند شکلی‌ها با صفات تولیدمثلی، می‌توان با تائید نتایج با کمک توالی یابی، این ژن‌ها در برنامه‌های اصلاح نژادی مدنظر قرار داد.

Keywords

• اینترلوکین
• تعیین ژنوتیپ انتخابی
• گاو هلشتاین
• صفات تولید‌مثلی