تحقیقات آفات گیاهی (May 2022)

تاثیر سه فرمول تجاری نیم‌بسیدین، نیم‌آزال و کوفا از ترکیب گیاهی چریش روی مراحل زیستی سفیدبالک گلخانه‌ Trialeurodes vaporariorum (Hem.: Aleyrodidae) و زنبور پارازیتوئید آن‌ Encarsia formosa

  • سمانه نیک اختر,
  • شهرام آرمیده,
  • شهرام میرفخرائی,
  • مریم فروزان

DOI
https://doi.org/10.22124/iprj.2022.5608
Journal volume & issue
Vol. 12, no. 1
pp. 59 – 72

Abstract

Read online

با توجه به اثرات سوء کاربرد بی­رویه سموم شیمیایی و مشکلات باقیمانده آن در محصولات گلخانه­ای که سلامت مصرف کننده و صادرات را تهدید می­کند، استفاده از جایگزین­های کم­خطر نظیر ترکیبات گیاهی و عوامل بیولوژیک را ضروری ساخته است. ینابراین، در این تحقیق اثر سه فرمول تجاری ترکیب گیاهی چریش (Azadirachta indica A. Juss.) شامل نیم­بسیدین (Nimbecidine)، نیم­آزال (Neem­Azal T/S) و کوفا (Kofa)، روی مراحل زیستی سفیدبالک گلخانه­ Trialeurodes vaporariorum (Hem: Aleyrodidae) و زنبور پارازیتوئید آن­Gahan Encarsia formosa مورد ارزیابی قرار گرفت. در ارزیابی اثر کشندگی سه فرمول تجاری بیشترین اثر کشندگی بعد از 7 روز روی تخم با LC50 معادل 71/774 پی­پی­ام در فرمول نیم­بسیدین مشاهده شد. نیم­بسدین بعد از 72 ساعت روی پوره سن سوم و حشره کامل به­ترتیب با LC50 معادل 89/402 و 51/655 پی­پی­ام بیشترین اثر کشندگی را نشان داد. تاثیر مشابه روی زنبور پارازیتوئید حاصل شد. در ارزیابی ترجیح تخم­ریزی زنبور E. formosa به روش­انتخابی و غیر­انتخابی تمایل زنبور به پوره­های تیمار شاهد بیشتر از تیمار فرمول­ها بود و در بین فرمول­ها بیشترین تخم­ریزی زنبور پارازیتوئید در فرمول تجاری کوفا مشاهده شد (66/42 درصد). نتایج این بررسی نشان داد هر سه فرمول تجاری قابلیت به­کارگیری در مدیریت تلفیقی این آفت را دارند و در هنگام ظهور و به­کارگیری زنبور پارازیتوئید E. formosa فرمول تجاری کوفا و در شرایط عدم حضور و فعالیت زنبور پارازیتوئید فرمول نیم­بسیدین قابل توصیه می­باشد.

Keywords