Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2021)
KİŞİLERİN YAŞAMI ANLAMLANDIRMA BİÇİMLERİ VE MUTLULUĞA BAKIŞ AÇILARI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Abstract
ÖZ: Bu çalışmanın amacı, felsefe alanındaki literatürde ortaya koyulan, kişilerin yaşamı anlamlandırma biçimleri ve mutluluğa bakış açıları arasındaki ilişkilerin, nitel araştırma aracılığıyla derinlemesine irdelenmesi ve anlaşılmasıdır. Literatüre göre, iki tür mutluluk anlayışı ve iki farklı anlamlandırma biçiminden söz edilebilir. Bunlar, Hobbes’un ortaya koyduğu hazza dayanan mutluluk anlayışı ve Aristoteles tarafından geliştirilen erdeme dayalı mutluluk anlayışıdır. Bu iki farklı anlamlandırma biçiminden ilki şeyleri öznel yararla bağlantılı olarak değerlendirme ve şeylerin kendi değerini görerek değerlendirmedir. Bu çalışmada, İnsan ve Toplum Bilimleri alanında çalışan akademisyenlerin yaşamlarını anlamlandırma biçimlerinde bu ikiliğin görülüp görülmediği ve bu anlamlandırma biçimleriyle mutluluğa bakış açıları arasında nasıl bir ilişki olduğu araştırılmıştır. Katılımcıların, İnsan ve Toplum Bilimleri alanında çalışan akademisyenler olmasının nedeni, çalışma alanları dolayısıyla “mutluluk” ve “anlam” kavramları üzerine düşünme gereğinin daha fazla oluşudur. Çalışmanın amacına uygun bir şekilde, 22 katılımcıya, yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak anlam, mutluluk, amaç ve değer kavramlarıyla bağlantılı sorular yöneltilmiş ve bu kavramları nasıl içeriklendirdikleri incelenmiştir. Bu araştırmada elde edilen bulgulardan hareketle, yaşamı öznel yararları ile bağlantılı olarak anlamlandırılan katılımcıların mutluluğu hazzın varlığı olarak gördüğü, yaşamı, şeylerin kendindeki değerini görerek anlamlandıran kişilerin ise mutluluğu, erdemlere ve tür olarak insanın değerlerine dayalı bir iyi olma hali olarak gördüğü sonucuna varılmıştır. Böylece, felsefe literatüründe ortaya koyulan, yaşamı anlamlandırma biçimleri ve mutluluğa bakış açıları arasındaki ilişkilerin, katılımcı akademisyenlerin düşünüşlerindeki karşılıkları gösterilmiştir. ABSTRACT: The aim of this study is to understand and evaluate the relations between individuals’ meaning ascription to life and their understanding of happiness as stated in the philosophical literature using qualitative research. In the literature, there are two different types of meaning ascriptions and two understandings of happiness. The first understanding is to see it in relation to pleasure as Hobbes does. The second understanding is to see it in relation to virtue. Of those two different meaning ascriptions, one evaluates things in relation to personal utility, the other evaluates things grasping their own value. In this study, it is analyzed how different meaning ascriptions to life and their relation to different understandings of happiness are observed in the participants who are academicians in humanities and social sciences. The participants are academicians who studied in the area of humanities and social sciences because due to their study area, they are more inclined to think on the concepts of happiness and meaning. For the aim of the study, using semi- structured interview method, questions concerning meaning, happiness, purpose and value are asked to 22 participants and their understanding of those concepts are analyzed. From the findings of this study, it is concluded that participants who value things considering their own utility see happiness as the existence of pleasure, and the participants who value things considering their own value independently of their utility see happiness as a kind of wellbeing which comes as a result of exercising ethical virtues. Thus, the relations between individuals’ different types of meaning ascription to life and their understanding of happiness as it is stated theoretically in the philosophical literature are exhibited in the academicians’ way of thinking.
Keywords