Makâmât’ta Kafiye veya Çok İstisna, Bir Kaide Tesis Etmez / Rhyme In Maqāmāt or Too Many Exceptions Do Not Prove A Rule

Abstract

Yazar, makalesinde Hemedânî ve Harîrî özelinde şiirin vazgeçilmez bir özelliği olan kâfiyenin, Makâmât literatüründeki nesirde/düzyazıda varlığını; bir anlamda kâfiyeli düzyazıyı (nesiri) tartışmaktadır. Bu konuda makale yazan Tamás Iványi’nin Makamat türünün nesrindeki “kâfiye sistemi”nin şiirdekinin hemen hemen aynısı olduğu şeklindeki tezine bazı noktalarda katılmamakta; her iki yazarın makâmâtlarından örneklerle nesirde kâfiye yapılanmasını incelemekte; i’râb konumu açısından uyumsuzluklara dikkat çekmektedir. Yazarın tezine göre, nesirde kâfiye unsuru bulunmakla birlikte, şiirdeki gibi çok katı ve sistemli değildir. Dolayısıyla şiirdeki kâfiye ile nesirdeki kâfiye arasında farklılıklar vardır. Çünkü nesirdeki kâfiyelerde i’râb durumlarının farklılığı kâfiyeyi zorlamaktadır.The author discusses existence of rhyme which is an essential feature of poem in prose of makamat literature, in a sense, rhymed prose in the case of Hemedani and Harîrî in his article. He doesn’t participate at some point to Tamás Iványi’s thesis that “rhyme system” in prose of Makamat genre is almost identical to the one in poetry and examines construction of rhyme in prose with examples from Makamats by both authors and takes attention incompatilibities in terms of i’râb position. According to the author’s thesis, although there is an rhyme element in prose, it isn’t strict and systematic as poetry. Therefore, there are differences between rhyme in poetry and in prose. Because differences of i’râb positions in prosodic rhyme forces rhyme.

Keywords

• -
• -