Marifetname (Dec 2022)
Bauman'ın Akışkan Modernite Kuramı Çerçevesinde Refleksif Sosyoloji Üzerine Bir Değerlendirme
Abstract
Modernite, modern öncesi insan yaşamını ayakta tutan sabiteleri eriterek onları kendi ideal çerçevesinde yeniden kalıplara döküp modern yaşamın temellerini sağlam bir şekilde atmıştır. Ancak modern yaşamın mutlak mutluluk vaadini yerine getiremeyişi yapısında birtakım bozulmalara, çözülmelere, parçalanmalara ve erimeye yol açmıştır. Belirli sistematikten, düzenden, bütünlüklü çerçeveden yoksun olan akışkan yaşam, katı ve örgütlü modern toplumun sosyolojisinin sürekliliğini ihtimal dışı hale getirmiştir. Saf dışı kalan sosyolojik ihtimallerin; risklerinin, engellerinin ve müşküllerinin bilincinin yanı sıra imkanlarının varlığınında bilinciyle sosyolojinin sosyolojisini düşünmenin gerekliliği aşikardır. Bu çalışma da bu bilinçten hareketle günümüz akışkan sosyal dünyası üzerine sosyoloji yapambilmenin imkanını sorgulamayı amaçlayan teorik bir çalışmadır. Çalışmada akışkan sosyal yaşam zaman-mekan, iktidar-politika, gözetim, medya-insan ilişkileri, tüketim, kültür, eğitim, kimlik ve risk boyutlarıyla ele alınıp kaygan zeminde sosyoloji yapabilmenin imkanı ve nasıl yapılacağı tartışılmıştır. Bu araştırma içeriği ile literatürdeki ilgili boşluğu doldurma adına bilime, sosyoloji alanına katkı sunacak niteliktedir. Ayrıca araştırma, günümüz toplum yapısından hareketle sosyoloji yapabilme probleminine sosyal bilimsel bir yaklaşım sunmasıyla ve sosyolojiye sunacağı katkı itibariyle de özgün ve önemlidir. Ayrıca belirtmek gerekir ki bu çalışma, akışkanlığın sosyolojisinin sosyolojisinin çerçevesini belirgin bir şekilde çizmekten ziyade bu çaba içerisinde mütevazi bir yönelimdir.
Keywords