اقتصاد کشاورزی و توسعه (Sep 2023)
ارزیابی اقتصادی طرح های توسعه زراعت چوب در ایران
Abstract
در کنار عوامل طبیعی و انسانی، مهمترین عامل تخریب جنگلهای ایران بهرهبرداری غیرمجاز از جنگل و تأمین چوب صنعتی برای مصارف گوناگون است. زراعت چوب با گونههای تندرشد خارج از تودههای طبیعی میتواند بهترین عامل برای کاهش فشار بر جنگلها، تأمین نیاز صنایع و رونق اقتصادی باشد. برنامهریزی مطلوب در این بخش و شناسایی طرحهای سرمایهگذاری بالقوه مناسب، مستلزم انجام ارزیابی اصولی طرحها میباشد. لذا این مطالعه با هدف پیشبینی نتیجه اجرای طرحهای زراعت چوب و تعیین ملاک و اساس تصمیم-گیریهای سرمایهگذاری در این حوزه، به ارزیابی اقتصادی طرحهای زراعت چوب در سه استان کشور با استفاده از معیارهای تنزیلی پرداخته است. دادهها و اطلاعات مورد نیاز با مراجعه به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در سال 1400 جمع-آوری شد. نتایج نشان داد که با استفاده از روشهای ارزش حال خالص، نسبت منفعت به هزینه و نرخ بازده داخلی، 6 طرح از 7 طرح بررسی شده، دارای توجیه اقتصادی بوده و در پایان دوره بهرهبرداری، سودآوری به همراه خواهند داشت. طرح کردکوی استان گلستان با ارزش حال خالص 22607260 هزار ریال، بیشترین ارزش حال خالص را در بین طرحها دارا بوده و کلیه طرحها، در دوره دوم بهرهبرداری از هزینه کمتر وسودآوری بیشتری نسبت به دوره اول برخوردار میباشند. توسعه زراعت چوب در مناطق مساعد از نظر شرایط اکولوژیک، استفاده از پساب تصفیه شده برای آبیاری درختان، ایجاد شرایط کشت قراردادی و تلفیق زراعت چوب با یکی از محصولات زراعی، از پیشنهادات مطالعه حاضر میباشد.
Keywords