Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (Sep 2024)
Kierunek zmian procesów globalizacyjnych zachodzących w Polsce w obliczu pandemii COVID-19 oraz agresji Rosji na Ukrainę
Abstract
Cel: Przedstawienie procesów globalizacyjnych, które zaszły w Polsce w latach 2000–2022, oraz określenie wpływu pandemii COVID-19 i agresji Rosji na Ukrainę na dalszy rozwój tych procesów w Polsce. Metodyka badań: Metodologia badawcza obejmuje analizę elementów wchodzących w skład indeksu globalizacji KOF, opisujących globalizację ekonomiczną, społeczną oraz polityczną w latach 2000–2022. Wyniki badań: W latach 2000–2020 Polska była najbardziej umiędzynarodowiona w obszarze politycznym, następnie w obszarze społecznym, a najmniej w obszarze ekonomicznym. Wybuch pandemii COVID-19 oraz agresja Rosji na Ukrainę wpłynęły negatywnie na handel zagraniczny, natomiast wartość inwestycji portfelowych oraz BIZ w Polsce w tym okresie wzrosła. W obszarze globalizacji społecznej w latach 2020–2022 można było zaobserwować negatywne tendencje, takie jak znaczny spadek liczby turystów w Polsce, ograniczenie swobód obywatelskich w okresie pandemii, dalszy spadek Polski w rankingu wolności mediów oraz spadek salda migracji zagranicznych na pobyt stały. W obliczu agresji Rosji na Ukrainę wiele państw wprowadziło sankcje wobec Rosji, zatem umocniła się współpraca międzynarodowa, co może wpłynąć pozytywnie na procesy globalizacji politycznej. Wnioski: Pandemia COVID-19 oraz wojna w Ukrainie spowodowały, że w niektórych obszarach gospodarczych i społecznych nastąpiło przyspieszenie procesów globalizacyjnych, a w innych ich spowolnienie. Kierunek zmian tych procesów w kolejnych latach w Polsce będzie zależał od długości trwania konfliktu ukraińsko-rosyjskiego, co implikuje konieczność podjęcia dalszych badań w tym zakresie. Wkład w rozwój dyscypliny: Uzyskane wyniki badań dotyczących wpływu pandemii COVID-19 oraz konfliktu ukraińsko-rosyjskiego na procesy globalizacyjne, które zachodzą w Polsce, przyczyniają się do lepszego zrozumienia nowych wyzwań w obliczu kryzysu gospodarczego.
Keywords