تحقیقات تولیدات دامی (May 2022)

روند تغییرات صفات عملکردی ملکه های اصلاح شده زنبورعسل ایرانی (Apis mellifera meda) طی چهار نسل در زنبورستان های بخش خصوصی

  • غلامحسین طهماسبی,
  • رحیم عبادی,
  • حسن بانه,
  • شبنم پری چهره,
  • محمد بابایی,
  • عین الله سیفی,
  • علی سرتیپ پور

DOI
https://doi.org/10.22124/ar.2022.15688.1534
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 1
pp. 91 – 105

Abstract

Read online

تحقیق حاضر با هدف بررسی عملکرد ملکه‌های اصلاح شده طرح اصلاح نژاد زنبورعسل ایران در مقایسه با ملکه‌های شاهد در زنبورستان‌های بخش خصوصی طی نسل چهاردهم تا هفدهم انجام شد. برای ارزیابی ملکه‌ها، پرسشنامه­های خاصی طراحی و در اختیار زنبورداران استان‌های مختلف قرار گرفت تا ملکه‌های لایه سوم طرح را در کنار ملکه‌های شاهد ارزیابی نمایند. نتایج کلی نشان داد که کلنی­های دارای ملکه­های طرح به­طور معنی­داری (05/0>P) از نظر صفت بچه­دهی، تولید عسل، رفتار تهاجمی و رفتار آرامش نسبت به کلنی­های دارای ملکه­های بخش خصوصی دارای برتری بودند. اثر نوع ملکه بر صفات آرامش، رفتار تهاجمی، بچه­دهی و تولید عسل معنی­دار بود (01/0>P). همچنین اثر معنی­دار زمان بر صفات آرامش، رفتار تهاجمی، بچه­دهی و تولید عسل (01/0>P) و برای صفت زمستان‌گذرانی (05/0>P) مشخص شد. همچنین اثر متقابل نوع ملکه در زمان برای صفت آرامش (01/0>P) و برای صفات بچه­دهی و تولید عسل معنی­دار بود (05/0>P). با توجه به نتایج این مطالعه و پیشرفت مطلوب صفات بچه­دهی، رفتار تهاجمی، رفتار آرامش، تولید عسل و زمستان‌گذرانی، باید در ادامه طرح با تلاش در جهت تثبیت ژنتیکی این صفات و جلوگیری از هموزیگوتی آلل­های جنسی که تأثیر مستقیم در کاهش عملکرد کلنی­ها دارد و نیز استفاده از روش­های نوین اصلاح نژادی برای ایجاد کلنی­های سازگار با شرایط اقلیمی سال­های آتی و مشکلات جدید صنعت زنبورداری اقدام شود.

Keywords