مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Nov 2014)
مروری بر تکامل زبان و ژنتیک اختلالات تکلم
Abstract
زبان به عنوان ویژگی انحصاری انسان، لازمهی تکامل فرهنگ و تشکیل اجتماع انسانی به شمار میرود و در صدر ویژگیهای تکامل یافتگی انسان جای دارد. مقولهی زبان و تکلم از منظر حوزههای مختلفی از جمله حوزهی زیستشناسی قابل تأمل و تعمق است. به نحوی که زبانشناسی زیستی (Biolinguistics) حوزهای میان رشتهای است که به مطالعهی زیستشناختی و تکامل زبان میپردازد و میکوشد تا عملکردی چرخهای را در ذهن بیابد که ما را قادر به ادراک اصول و مبانی زبان میسازد. ژنتیک زبان به عنوان زیر مجموعهای از زبانشناسی زیستی وظیفهی ردیابی مؤلفههای ژنتیکی را در شکلگیری و ادراک زبان بر عهده دارد. اگر چه تئوریهای متنوعی در رابطه با منشأ زبان تا به امروز مطرح شده است، اما بیگمان نوعی تکامل یافتگی ژنتیکی جهت برخورداری از تکلم را به خصوص با توجه به دستاوردهای علمی اخیر میتوان از اصلیترین ملزومات این توانمندی تلقی کرد. در طی سالهای اخیر، محققان با شناسایی ژنهای معیوب در طیفی از اختلالات زبانی، به وضوح نیازمندی دستگاه تکلم به صحت عملکرد این ژنها را تأیید کردهاند. با این حال، کماکان در پاسخ به این سؤال کلیدی درماندهایم که «آیا وجود و صحت عملکرد این ژنها و در یک نگاه وسیعتر، تجهیزات و تمهیدات ژنتیکی به خصوص به لحاظ تکاملی و منشأ زبان، تنها شرط لازم جهت برخورداری از تکلم هستند و یا شرط کافی؟». در این مطالعهی مروری، جنبههایی از تکامل زبان و ژنتیک اختلالات تکلم همراه با پیشرفتهای چشمگیر و مطالعات جدید در این زمینه مورد بحث قرار گرفته است.