مجله علوم تربیتی (Aug 1998)
بررسی رابطه دو زبانگی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی مدارس ناحیه یک اهواز با کنترل برخی متغیرهای شخصی، خانوادگی و آموزشگاهی
Abstract
در این تحقیق برای بررسی رابطه دو زبانگی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان اقدام به کنترل برخی متغیرهای مربوط به دانش‌آموز، خانواده، مدرسه و معلم شده است. دراین بررسی 200 دانش‌آموز پایه اول (نیمی فارسی زبان و نیمی عرب زبان ) از ناحیه یک اهواز به‌طور تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه‌ای که در بردارنده متغیرهای مورد نظر بود استفاده شد. برای تکمیل آن دانش‌آموز، خانواده وی و اولیاء مدرسه همکاری نمودند. بیشترین همبستگی ساده بین پیشرفت تحصیلی دانش‌آموز با سواد مادر به دست آمده است. کلیه متغیرها ضریب همبستگی چندگانه‌ای برابر 64/0=R با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان داشته‌اند. رگرسیون چند متغیری نشان داد که از بین کلیه متغیرها(بجز دو زبانگی) فقط چهار متغیر: سواد والدین، موقعیت اجتماعی ـ اقتصادی، سابقه و تحصیلات معلم در معادله رگرسیون حضوری معنی‌دار داشته‌اند. این چهار متغیر باهم می‌توانند 35 درصد واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین کنند. مقدار پیش بینی شده از پیشرفت‌تحصیلی کسر گردید. باقی‌مانده تفسیر نشده آن با متغیر دو زبانگی همبستگی ناچیزی (08/0=r) داشت. بدین ترتیب دو زبانگی بعداز کنترل برخی متغیرهای مربوط به دانش‌آموز، خانواده، مدرسه و معلم فقط می‌تواند 006/0 واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین کند که در سطح حداقل (05/0>a) نیز معنی‌دار نیست. به عبارت دیگر با خنثی کردن اثر متغیرهای فوق‌الذکر عملکرد دانش‌آموزان دو زبانه و یک زبانه باهم تفاوتی ندارند. تحلیل کوواریانس نیز همین نتایج را تأیید کرده‌اند.
