مطالعات کشورها (Feb 2025)

فرصت‌ها و چالش‌های تجارت محصولات غذایی ایران به بازار عمان

  • سمانه قلی‌پور,
  • میرعبداله حسینی,
  • الهام پیروز

DOI
https://doi.org/10.22059/jcountst.2025.387432.1210
Journal volume & issue
Vol. 3, no. 2
pp. 441 – 437

Abstract

Read online

در این مقاله، فرصت‌ها و چالش‌های تجارت محصولات غذایی ایران در بازار عمان بررسی شده است. بحث و ارزیابی عملکرد صادرات محصولات غذایی ایران به بازار عمان (از جنبة روند، ترکیب، تنوع‌ و پویایی ‌محصولات، همچنین به ‌تفکیک محصولات) و ردیف تعرفة‌ 6رقمی HS (از جنبه‌های تغییرات روند، ترکیب، تنوع کالایی‌‌ و مزیت‌های نسبی) نشان داد شکاف بزرگی بین آنچه (بالفعل) هست ‌‌و آنچه باید باشد (بالقوه) وجود دارد. هم‌اینک در زنجیرة ارزش تولید محصولات غذایی، ایران عموماً در ابتدای زنجیره است، بدون داشتن ارزش افزودة بیشتر و غالباً به محصولات غذایی‌ دارای محتوای داخلی بالاتر اتکا دارد و از تنوع و تمایز محصول، صرفه‌های‌ مقیاس، تحولات ‌ساختاری‌ و مزیت‌های ‌رقابتی در این محصولات به دور است. مطالعة عملکرد و آسیب‌شناسی صادرات محصولات غذایی ایران به بازار عمان در سطوح دولت، تشکل‌ها و بنگاه‌ها ازجنبة‌ دیپلماسی اقتصادی، سیاست تجاری، عوامل نهادی ‌و زیرساخت‌ها نشان داد بسترها، زیرساخت‌ها و الزام‌های افزایش تولید و تجارت در سطوح بین‌المللی- منطقه‌ای، دولت ‌و نهادها مناسب نیست‌ و همچنان ذی‌نفعان تولید و تجارت غذا با هزینة زیاد ‌مبادله، در قیاس با‌ رقبای جهانی، و منطقه‌ای مواجهند. برآورد ظرفیت‌های تجاری ‌و تجزیه‌و‌تحلیل چشم‌انداز تقاضای‌ وارداتی محصولات ‌غذایی منتخب در بازار عمان از دو جنبه در خور توجه است: تجارت‌ مکملی ایران در صادرات‌ به بازار عمان (محصولات با مزیت، ‌و با رشد در مزیت)، و دورنمای بازار تقاضای ‌وارداتی عمان با استفاده از مجموعه شاخص‌ها. این برآوردها گویای آن است ظرفیت‌ صادراتی نسبتاً زیادی به بازار عمان- از جنبة تعداد، تنوع‌، ارزش و ظرفیت صادراتی استفاده‌نشده- وجود دارد.

Keywords