هنر و تمدن شرق (Dec 2020)
تحلیل دیدگاه آرتور اپهام پوپ در رابطه با معماری ایران با تأکید بر نوشتار کتاب «سیری در هنر ایران»
Abstract
«آرتور پوپ» یکی از بزرگترین محققینی بوده که فرهنگ و معماری ایران را به جهانیان معرفی کرد. هدف از انجام این پژوهش بررسی نوشتار پوپ در کتاب مشهور خود با عنوان «سیری در هنر ایران» بوده است. این کتب از مهمترین دانشنامههای هنر ایرانی قبل و بعد از اسلام و از مفصلترین و معتبرترین کتاب مرجع دربارۀ تاریخ هنر ایران محسوب میشود. این کتاب باتوجه به تصاویری که در آن به چاپ رسیده غنیترین منبع هنر ایران است. در سال 1926 میلادی، پوپ اولین بار، بعد از برگزاری نخستین کنگره در فیلادلفیا، کمی پس از بازگشتش به آمریکا نگارش مجموعۀ «سیری در هنر ایرانی» را آغاز کرد. در تحقیقات پوپ، معرفی هر بنا با بهرهگیری از تصویر است؛ نظیر روشی که باستانشناسان در ارائۀ نتایج کاوشهای خود به کار میبرند. نگرش پوپ به تاریخ هنر معماری ایران پوزیتیویستی است که تحت تأثیر آموزههای فلسفۀ «کانت» و نگاه مدرن به علم تاریخ بود. این نگرش با تکیه بر انواع مختلف منابع با تمرکز بر تاریخ سیاسی و دیپلماتیک به دستهبندی و طبقهبندی اسناد میپردازد و با دیدگاهی تجربی به فضاهای عینی توجه داشته است. نتایج تحقیق نشان میدهد ریزمعیارهای هنر ایرانی که از نظر پوپ در انتظام نظام فضایی معماری ایرانی مؤثر بوده عبارت است از: تداوم، انتزاعیگرایی، نمادگرایی، روشنی و دقت، خصلت اجتماعی و سنتی تاریخ هنر ایرانی و ارتباط و تأثیر معماری ایران و سایر تمدنها و تأثیر آنها برهم.
Keywords