چارچوب نظارت شرعی در انطباق با اصول حاکمیت شرکتی در نظام بانکی مالزی

Abstract

هدف از این پژوهش، ارائه چارچوبی است تا به‎کمک آن، چشم‌اندازی برای فرهنگ ریسک تطبیق شرعی در بانک‌های ایران در سطح رویه‎های سازمانی ارائه شود. بدین منظور، ابتدا ساختارهای نظارت شرعی در کشورهای دارای پنجره بانکداری اسلامی، از دو جنبه نهادی و ابزاری بررسی و به‌اتکای پژوهش‎های بین‎المللی و داخلی، تلاش شد تا موفق‎ترین تجربه پیاده‌سازی سازوکارهای نظارت و تطبیق شرعی، انتخاب و از جنبه‎های مختلف به‎دقت بررسی شود. به نظر می‎رسد، در خصوص موضوع فرهنگ ریسک تطبیق شرعی در نظام بانکداری ایران، به‎عنوان کشوری که در اجرای بانکداری اسلامی با مشکلاتی روبه‎رو است، هنوز مستندات علمی و اجرایی جامعی تدوین نشده است. بنابراین، با استفاده از رویکرد چشم‌اندازسازی در روش پژوهش آینده‎پژوهی تلاش شد تا برای تدوین چشم‌انداز مطلوب در کشور، چارچوب مناسبی تبیین شود. بدین منظور، با اتکا به پژوهش‎های بین‎المللی پیشین، نظام نظارت و تطبیق شرعی مالزی که کشوری پیشرو در اجرای بانکداری اسلامی است، به‏عنوان الگوی چشم‎انداز در نظر گرفته شد و با بررسی بسترهای قانونی و مقرراتی، ظرفیت‎های نهادی و ابزاری، پژوهش‎ها و دستاوردهای بانکداری اسلامی و برنامه‎های در دست اجرا و آتی مصوب نهاد ناظر در این کشور، ساختاری منطبق بر فرهنگ ریسک تطبیق شرعی مالزی با تأکید بر رویه‎های سازمانی ترسیم و به‎عنوان چارچوبی معرفی شد تا از آن برای تدوین چشم‎انداز فرهنگ ریسک تطبیق شرعی در نظام بانکداری ایران بهره‏برداری شود.

Keywords

• آینده‌پژوهی
• بانک‎ها
• فرهنگ ریسک تطبیق شرعی
• مالزی
• نظارت شرعی