مجله علوم و فنون هسته‌ای (Feb 2003)
بررسی پارامترهای مؤثّر در “ فروشویی ستونی“ و امکان استفاده از آنها در روش “ فروشویی تپه‌ای کانی‌های اورانیم ساغند”
Abstract
روش فروشویی تپه‌ای(1) سنگ معدن اورانیوم‌دار به سبب داشتن هزینه‌های کمتر و مزایای دیگر مورد توجّه تعدادی از کشورهای جهان قرار گرفته و در بسیاری از موارد جایگزین روش فروشویی متداول شده است. برای طرّاحی و برپایی تپه‌هائی از سنگ معدن و اجرای فرایند با شرایط مطلوب، پارامترهای مؤثّری از جمله نوع و غلظت محلول شوینده، قابلیت نفوذ و دبی محلول، مدت عملیات فروشویی، اندازهء سنگ معدن، نسبت محلول به جامد (L/S) در فرایند مورد نیازند. این پارامترها ابتدا در مقیاس‌کوچکتر، طیّ آزمایشهایی با عنوان فروشویی ستونی بدست آمده‌اند. در این طرح، سه نوع نمونه (از هر یک دو ستون ) برای انجام آزمایش فروشویی ستونی در نظر گرفته شده است: 1- مخلوطی از تودهء معدنی اصلی در کانسار 2 2- نمونه‌های معرّف از کانسارهای 1 و 2 در طی پیشرفت عملیات اکتشافی 3- نمونه سطحی کانسار 1 که به روش “ تابش‌سنجی دسته‌بندی”(2) با عیارهای آستانه‌ای 100 و ppm300 تغلیظ شده بود. در این آزمایشها پارامترهای زمان، مقدار اسید (l/t)L/S , (Kg/t)، مقدار اکسیدان EMF, PH,( Kg/t) بررسی شدند. نتیجهء آزمایشها قابلیت نفوذ خوب همهء نمونه‌ها را نشان می‌دهد. مقایسهء سه نمونه متفاوت از کانسار 2 مشخّص نمود که اورانیوم هر سه نمونه به سهولت، و با شرایط مطلوب، کاملا" قابل بازیابی است، به طوریکه بازده استحصال اورانیوم در مدّت کمتر ازسه هفته، بیش از 90% و مصرف اسید برای هر تن نمونه 55 کیلوگرم می‌باشد (در مقایسه با مقدار 100کیلوگرم اسید مورد نیاز در روش متداول) و در صورت ادامه عملیّات، به 98% هم می‌رسد. نمونه معرّف کانسار 1 نیز به آسانی فروشویی شده است امّا نتایج حاصل مصرف مقدار بیشتری اسید (مشابه‌آزمایشهای فروشویی متداول) نشان داده‌اند. بازدهی استحصال اورانیوم از نمونهء سطحی کانسار 1 که با روش تابش‌سنجی تغلیظ شده بود، بیشتر از 80% بدست آمد.
