مدیریت زنجیره تأمین (May 2024)
شناسایی و رتبهبندی موانع استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین پایدار صنایع غذایی
Abstract
با توجه به مزایای بالقوه فناوری بلاکچین برای مدیریت زنجیره تأمین و پایدار نمودن آن، میزان اتخاذ این فناوری چشمگیر نبوده است؛ لذا ضرورت شناسایی و اولویتبندی موانع بهکارگیری بلاکچین جهت پایدار نمودن زنجیرههای تأمین بهشدت احساس میشود. در این مطالعه، موانع استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین صنایع غذایی ایران، طبق مطالعات ادبیات تحقیق و نظریه TOE، از سه منظر فناورانه (T)، سازمانی (O) و محیطی (E) مورد بررسی قرار گرفت. در نتایج این تحقیق، 12 عامل مؤثر نیز در سه دستهبندی نظریه TOE بهعنوان موانع پذیرش فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین صنایع غذایی شناسایی و استخراج شد. موانع شناساییشده به دنبال نظرات خبرگان دانشگاهی و کارشناسان فعال در حوزه صنعت غذایی بررسی و با استفاده از ابزارهای غربالگری دلفی فازی و بر اساس مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM) اعتبار موانع، صحت سنجی و سطوح و روابط آنها مشخص شد و سپس بر اساس مدل تصمیمگیری چند معیاره با روش فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) تحلیل و رتبهبندی گردید. نتایج نشان میدهد که عامل سازمانی بهعنوان بحرانیترین مانع و عوامل فناوری و محیطی به ترتیب بهعنوان رتبههای بعدی موانع در بین خبرگان و کارشناسان صنعت غذایی کشور میباشد. این مقاله، بینشهای نظری و عملی را ارائه میدهد که درک پژوهشگران این حوزه را از عوامل مؤثر بر پذیرش بلاکچین در زنجیرههای تأمین صنایع غذایی بهبود میبخشد و راهنماییهایی را به مدیران و سیاستگذاران ارائه میدهد که چگونه میتوانند تلاشهای خود را به بهترین نحو جهت افزایش پذیرش این فناوری هدایت نمایند.