İlahiyat Akademi (Dec 2021)

Dinsel Fundamentalizm ve İslamofobi Sarmalında “Fransa İslamı” Tartışmaları

  • Fatih Öztaş

DOI
https://doi.org/10.52886/ilak.973368
Journal volume & issue
no. 14
pp. 179 – 218

Abstract

Read online

Bu çalışma, “Avrupa İslamı”nın bir izdüşümü olarak değerlendirilebilecek “Fransa İslamı”nı sürdürülen çalışmalar ve tartışmalar üzerinden analiz etmeyi amaçlamaktadır. Dolayısıyla nitel betimsel söylem analizi yöntemiyle, son dönemlerde yaşanan dinsel fundamentalist kategoride değerlendirebileceğimiz saldırılar ve Batı’da dolayısıyla Fransa’da gittikçe yükselen İslamofobi sarmalındaki “Fransa İslamı”nın şekillenişi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Neticede buradaki Müslümanlar bir taraftan, “kaos” dünyasında (çapı dar fakat etkisi geniş) şekillenen dinsel saldırıların etkisinin hem sebebinden hem de sonucundan etkilenirken diğer taraftan sömürge geçmişiyle de şekillenen Fransa’nın “öteki”ne bakışından ve bu ülkenin mevcut sorunlar yumağından hissesine düşeni almaktadır. Haddizatında mevcut hükümetin iç ve dışta yaşadığı sorunların dinsel zeminde kaybolmasına yardım eden Fransa İslamı, Müslümanların “cumhuriyet sofrasında” (ötekinin bize dönüşmesi) yer almasının bir yolu olarak düşünülse de bu ülkedeki dinamiklere bakıldığında başarılması zor bir proje olarak durmaktadır. Fakat yükselen aşırı sağın baskısına, teröre, klasik ırkçılığı aşan “yeni ırkçılığa”, yabancı düşmanlığına vb. karşı bir arada yaşamayı baltalayan olay-süreç ve anlatıların baskısına rağmen her iki taraf için de “öteki Fransa’nın” başarılması elzem görülmektedir. Her ne kadar devletin samimiyeti kuşkulu ve Müslümanların “egzotik öteki” olarak kalması noktasında dinsel zeminde sürdürülen bir proje olsa da Fransa İslamı’nın kendini eşit vatandaşlık temelinde kabullendirmenin bir süreci olarak yani insani temelli buluşmaya kapı aralayacağı düşünülerek Müslümanlar tarafından bu sürece daha fazla katkı yapılmalıdır.

Keywords