Validacija Skale percipiranog narcisoidnog roditeljstva

Abstract

Termin narcisoidno roditeljstvo opisuje odnos roditelja i djeteta u kome dominiraju potrebe roditelja, uz zanemarivanje potreba djeteta i sputavanje razvoja njegove autonomije. Dijete je sredstvo zadovoljenja potreba i ciljeva roditelja bez obzira na njegove autentične želje i emocije. Za potrebe istraživanja ovog fenomena je konstruisana Skala percipiranog narcisoidnog roditeljstva, sa paralelnim formama za majku i oca. Skala obuhvata indikatore psihička kontrola, uslovno vrijednovanje, postavljanje visokih standarda i roditeljsko favorizovanje. Uzorak se sastojao od 230 mladih, starosti od 18 do 30 godina (M = 22, SD = 3.00), većinom ženskog pola (83.91%). Njih 36.52% izvještava da se do sada obraćalo za psihološku pomoć. Eksplorativna faktorska analiza skale percepcije majčinog i očevog ponašanja pokazuje da je u oba slučaja optimalno rješenje jednofaktorsko kada se isključe stavke koje se odnose na percipirano roditeljsko favorizovanje. I skala percepcije majke (ω = .98) i skala percepcije oca (ω = .97) ispoljavaju visok stepen interne konzistentnosti. Grupa mladih koja je bila uključena u psihološko savjetovanje ili terapiju postiže značajno više skorove na obje forme skale u odnosu na mlade koji nikada nisu tražili stručnu pomoć, što je nalaz u prilog konvergentne validnosti skale. Konstruisana skala ima optimalne metrijske karakteristike i preporučuje se njeno korišćenje prilikom identifikovanja ovog obrasca roditeljstva u praksi. Ograničenja su retrospektivna priroda tvrdnji i nužnost uvida u problematičnost ponašanja roditelja.

Keywords

• narcisoidno roditeljstvo
• uslovna vrijednost
• visoki standardi
• psihološka kontrola
• konstrukcija skale