شناسایی عوامل عمده‏ی عدم گرایش دبیران به تهیّه و استفاده از طرح درس در دبیرستان‏های استان خوزستان

Abstract

پژوهش حاضر به منظور شناسایی علل عمده‌ی عدم گرایش دبیران آموزش و پرورش متوسطه در استان خوزستان به تهیّه‌ی طرح درس است. پرسشنامه‌ی محقّق ساخته 66 ماده‌ای بر اساس مقیاس 5 درجه‌ای لیکرت، دربردارنده‏ی بیش‏ترین عوامل گرایش نداشتن به تهیّه‏ی طرح درس با ضریب اعتبار آلفای کرونباخ (97/0a =) بین 500 نفر از دبیران دوره‏‏ی متوسطه استان توزیع شد. تحلیل عوامل داده‌ها با روش مؤلّفه‌های اصلی پس از ده چرخش آزمایشی، به بهترین ترکیب ماده‌ای و ساختار عاملی خود دست یافت. این عوامل به ترتیب واریانس قابل توجیه عبارتند از: 1- مسائل‌شناختی و حرفه‌ای طرح درس‌نویسی 2- مسائل ناشی از مدیریّت و برنامه‌ریزی آموزشی و درسی 3- مشکلات نگرشی دبیران 4- مسائل اقتصادی و اجتماعی دبیران 5- مسائل فرهنگی و انگیزه‌ی پایین دبیران. دبیران مرد، دبیران با سابقه بالای تدریس و دبیران با ساعات تدریس هفتگی بیش‏تر بر عوامل پنج‌گانه‌ی عدم گرایش به طرح درس‌نویسی (به جز عامل سوّم یعنی مسائل نگرشی)، به گونه‏ای معنی‌داری تأکید بیشتری داشته‌اند. هم‌چنین دبیرانی که هرگز از طرح درس کلّی و روزانه در تدریس بهره نبرده‌اند، بیش‏تر از عامل سوّم متأثر بوده‌اند. تقویّت و توسعه‌ی سطح دانش و مهارت‌های تخصّصی دبیران، بازنگری در ساختار مدیریّتی آموزش و پرورش، تجدیدنظر در حجم و محتوای کتب درسی، تغییر و اصلاح نگرش دبیران و ... از جمله پیشنهادهای پژوهشگران این تحقیق برای گسترش فرهنگ طرح درس‏نویسی در نظام آموزش و پرورش است.

Keywords

• طرح درس روزانه‌ی دوره‌ی متوسطه
• تحلیل عوامل