مجله آب و خاک (Jan 2021)

پیش‌نگری نمایه‌های حدی دما بر اساس سناریوهایRCP در شمال شرق کشور

  • سعیده کوزه گران,
  • محمد موسوی بایگی,
  • ایمان باباییان

DOI
https://doi.org/10.22067/jsw.v34i6.85845
Journal volume & issue
Vol. 34, no. 6
pp. 1351 – 1366

Abstract

Read online

یافته‌های هیات بین‌الدولی تغییر اقلیم نشان از افزایش میانگین و مقادیر حدی دما تحت شرایط گرمایش جهانی دارد. در این بین شرق کشور منطقه‌ای مستعد برای کاشت گیاه زعفران می‌باشد. از آنجا که این گیاه حساس به مقادیر حدی دما می‌باشد، لذا در این تحقیق چشم‌انداز رخدادهای حدی دمایی منطقه در سه دوره آینده نزدیک (2050-2026)، میانه (2075-2051) و دور (2100-2076) تحت سناریوهای واداشت تابشی RCP مورد مطالعه قرار گرفت. برای برآورد چشم‌انداز آینده از داده‌های مدل MPI-ESM-LR از سری مدل‌های CMIP5 که با استفاده از روش آماری BCSD ریزمقیاس شده بودند، استفاده شد. با استفاده از نرم‌افزار RClimDex، نمایه‌های حدی استخراج گردیدند. نتایج این پژوهش نشان دادند که در سه دوره آینده نزدیک، میانه و دور و تحت هر دو سناریوی RCP4.5 و RCP8.5، شاخص­های حدی گرم افزایش وشاخص حدی سرد کاهش می‌یابند. همچنین شاخص­های بیشینه دمای حداکثر روزانه (TXx)، کمینه ماهانه دمای حداکثر روزانه (TXn)، تعداد شب‌های حاره­ای (TR20)، کمینه ماهانه دمای حداکثر روزانه (TXn) در همه ایستگاه­ها روند افزایشی داشته است، در حالی‌که درصد روزهایی که دمای حداکثر کمتر از صدک دهم باشد (TX10P)که نشان‌دهنده کاهش روزهای سرد می­باشد، برای همه ایستگاه­ها داری روند منفی است. شیب تغییرات شاخص های مورد بررسی در سناریویRCP8.5 در ایستگاه‌های مورد مطالعه بیشتر از شیب تغیییرات ﺳﻨﺎرﯾﻮی RCP4.5 ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد، که این شیب تغییرات در اغلب شاخص‌ها در آینده دور بیشتر از آینده نزدیک می باشد.

Keywords