KARADENİZ’DE BİR OSMANLI MADEN YERLEŞKESİ: KAB-I MADEN KAZASI (1264-1856)

Abstract

Samsun kırsalında bir eşkıya gurubu tarafından keşfedilen altın madeni yörenin kaderini değiştirmiştir. Mert Irmağı’nın doğu yakasında yer alan arazilerde nodül hâlinde tespit edilen altın madeni işlenerek Kırım yöresinde piyasaya sürülmüştür. Rusya Çarlığı bu durumu Osmanlı makamlarına rapor etmiş ve tedbir alınmasını talep etmiştir. Samsun kırsalındaki eşkıya takibi sonrasında eşkıyaya mali kaynak oluşturan altın madeni incelenmiş ve işletmeye değer bulunmuştur. Ceb-i Hümayun Hazinesine bağlanan işletme doğrudan Trabzon Valisi tarafından idare edilmeye başlanmıştır. Altın madeni nedeniyle de Samsun, Sivas vilayetinden alınarak Trabzon’a bağlanmış ve yöredeki altın madeni 1856 yılına kadar işletilmiştir. Madenle birlikte oluşturulan yeni yerleşim mekânı ve yöredeki sosyal, demografik ve ekonomik değişimler çalışmada arşiv kaynakları ile değerlendirilmiştir.

Keywords

• osmanlı
• rusya
• altın
• eşkıya
• samsun
• maden kabı