Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2024)
Eski Babil Dönemi’nde Kralların Gözü - Kulağı: Casuslar ve Casusluk Faaliyetleri
Abstract
Bu makalede Eski Babil Dönemi’ndeki (~MÖ 1894-1595) casuslar ve casusluk faaliyetlerinin dönemin yazılı belgelerinden yararlanılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Türkçe literatürde çok az işlenen bu konuyla ilgili antik ve modern kaynaklardan da yararlanılmıştır. Çalışmamızda Eski Babil Dönemi’ndeki casuslar ve diğer haber getirenler, bilgi toplama teknikleri, istihbaratın iletilmesi ve dezenformasyon gibi konular dönemin çağdaş krallıklarının yazılı metinleri ile birlikte ele alınarak incelenmiştir. Casuslar yazılı belgelerde kralların gözleri ve kulakları olarak geçmektedir. MÖ 2. binyılda mesleği casusluk olan kişilerin yanı sıra vassallar, elçiler, kraliçeler, prensesler ve tüccarlar da bilgi toplayıp krallara iletmişlerdir. Yazılı ya da sözlü olarak getirilen bilgilerin doğruluğunun çeşitli yollarla kontrol edildikten sonra krala iletildiğine ilişkin kayıtlar da vardır. Casusluk faaliyetlerinin hem savaş hem de barış dönemlerinde yürütüldüğü, aralarında dostluk ilişkisi olan kralların bile casusları aracılığıyla birbirleri hakkında bilgi edinmeye çalıştıkları ve bir süre sonra müttefikliklerinin düşmanlığa dönüştüğü de görülmektedir. Bu faaliyetlerin iyi bir şekilde yürütülerek bilgilerin toplanması, siyasi ve askeri alanda başarılı olunmasını sağlamıştır. MÖ 3. binyıl yazılı belgelerinde ilk izlerine rastladığımız ve MÖ 2. binyılda neredeyse kurumsal bir yapıya bürünen casusluk faaliyetlerinin günümüzde de devam etmesi, bu mesleğin! uzun bir geçmişe sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords
