Journal of Balkan Studies (Jun 2023)
İktidar ve Tarih İlişkisi Bakımından Makedonya ile Bulgaristan Arasındaki Tarihsel ve Kültürel Miras Kavgasını Çözümlemek
Abstract
Bu çalışmada, Makedonya1 ile Bulgaristan arasında süregiden “tarihsel miras” paylaşımına ilişkin kavga ekseninde iktidar ve tarih ilişkisi tartışılmıştır. Makedonya’nın Yugoslavya Federasyonu içinde bağımsız bir cumhuriyet haline geldiği 1944 yılından bu yana, bölgenin tarihsel ve kültürel mirası üzerinde ciddi bir şekilde yaşanmakta olan bu kavganın temeli bu bölgelerdeki çok sayıda tarihsel olaya ve tarihi şahsiyetlere ilişkin olup başta tarihçiler ve ülkelerin tarihyazımları olmak üzere, siyasetçiler ve diğer kamu aktörlerince tartışılmaktadır. Her iki ülke de kendi tarihyazımlarında bölge tarih ve kültürel mirasının ulusal karakterini vurgulamakta ve kendine mal etmektedir. İki ülkenin takınmış olduğu bu tutum, söz konusu “tarihi” ve “kültürü” paylaşma tartışmasını politik ve ideolojik kılmaktadır. Söz konusu anlaşmazlıkların kaynağı siyasi olduğu gibi çözüme de siyasi araçlar ile varılmaya çalışılmaktadır. Buradan hareketle, bu çalışmada iki ülke arasındaki tarihsel ve kültürel mirasa ilişkin anlaşmazlıklar ele alınarak tarih ile iktidar ilişkisi ortaya konulacaktır. Diğer bir ifadeyle, bu çalışmada iki ülke arasındaki tarihsel mirası konusundaki yaşanan anlaşmazlıkları ve kavgaların konu ederek tarih/tarihyazımın nasıl siyasallaştırıldığını ve söz konusu bu siyasallaştırma veya ideolojikleştirilmenin iki ülke arasındaki nasıl bir siyasi sorun kaynağı halie geldiğini incelenecektir. Bu çalışmanın temel iddiası söz konusu kavgasının temel motifi milliyetçilik ideolojisi olduğu ve özünde iki milliyetçili ideolojilerinin çatışmasının yansıtmaktadır.
Keywords