Turcology Research (Jan 2024)
Modern Türk Hikâyeciliğinin Kuruluşunda Hayat-ı Hakikiye Sahneleri ve Alafrangalaşma
Abstract
Türk edebiyatı tarihî sergüzeşti boyunca ilişki kurduğu farklı medeniyet dairelerde karşılaştığı yenilik unsurlarını kendi bünyesine kazandırmıştır. XVIII. yüzyıl itibarıyla devletin modern bir kurumsal yapıya kavuşma çabası millî kültür unsurlarının da yeni terkiplere ulaşmasına imkân sağlamıştır. Yeni Türk edebiyatı da bu modernleşme girişiminin sonucunda XIX. yüzyılın ikinci yarısı itibarıyla Fransız edebiyatı özelinde Batı edebiyatının temel paradigmalarına muvafık bir veçhe kazanmaya çalışmıştır. Halk edebiyatının ve Divan edebiyatının kendilerine mahsus değer dünyaları ve ifade tarzları artık yeni bir gerçeklik ekseninde değişime uğramaya başlamıştır. Tanzimat sonrasında tebarüz eden yeni tarzda edebî eserler Batı edebiyatının tesiri altında şekillenirler. Hikâye sanatı da Halk edebiyatında ve Divan edebiyatında var olan örneklerinden farklı bir duyuş ve ifade tarzı ile bu yenileşme hareketinden payını alır. Edebî eserlerde işlenen hikâyeler Fransız romantizminin, realizminin ve natüralizminin getirmiş olduğu yeni ölçüler eşliğinde okuyucuya sunulurlar. Bu çalışmada Türk edebiyatında yeni bir tür olarak temeyyüz eden modern hikâye sanatının hangi dikkatler eşliğinde gelişmiş olduğu, ne gibi yapısal özellikler arz etmiş olduğu tespit ve teşrih edilmeye çalışılacaktır.
Keywords
