پدافند غیرعامل (May 2024)
بازخوانی اصول و مفاهیم پدافند غیرعامل در شهر تاریخی ماسوله
Abstract
پیروی از اصول پدافند غیرعامل در آثار معماری و شهرسازی، نقش تعیین‌کننده‌ای در ایجاد پایداری و محافظت از منافع جانی و مالی شهروندان دارد. روش پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی است و برای بررسی جامعه آماری از روش‌های میدانی و کتابخانه‌ای استفاده شده است. در این پژوهش 564 بنای موجود در شهر تاریخی ماسوله که برمبنای مفاهیم پدافند غیرعامل بکار گرفته‌شده‌اند، مورد بررسی قرارگرفته است. سؤال پژوهش به شرح ذیل است؛ پدافند غیرعامل چگونه در معماری و شهرسازی شهر تاریخی ماسوله رعایت شده‌اند؟ و چگونه می‌توان با بازخوانی مفاهیم پدافند غیرعامل بکار رفته در ماسوله، برای معماری و شهرسازی شهرهای ایران بهره گرفت؟ نتایج پژوهش نشان‌دهنده آن است؛ مکان‌یابی شهر، پراکندگی ابنیه (حیاتی تا متوسط)، استتار و اختفا شهر، آشفتگی در دید دشمن، استحکامات سازه‌ای ابنیه، مرمت‌پذیری سریع ابنیه، محافظت از تأسیسات شهری، معیارهای طراحی مبلمان شهری، مصالح بکار رفته در سازه و نما، فرم ساختمان‌ها، تعدد ورودی و خروجی‌های متعدد و وجود فضاهای چند عملکردی در طبقات، بازشوهای کوچک و محافظت‌شده در نما، فضای امن، جان‌پناه، دیواره‌های حفاظتی، رعایت ارتفاع و مقیاس ابنیه بر اساس ضرایب اهمیت، حریم‌های آور، دسترسی به اماکن حیاتی و درمانی، مراکز خدماتی، پارکینگ‌ها و تأسیسات زیربنایی ماسوله هم‌راستا با مفاهیم پدافند غیرعامل بوده‌اند.
