اثر دور آبیاری بر خصوصیات مورفولوژیک، اجزای عملکرد و روغن دانه گیاه گل مغربی در شرایط مزرعه

Abstract

تغییر اقلیم و فعالیت‏‌های مدیریتی نامناسب بر منابع محدود آب شیرین فشار وارد کرده است. کمبود آب به تخصیص بهتر آبیاری منجر شده و انتظار می‏رود باتوجه‏به شرایط محیطی و مرحله رشدی گیاه برنامه‌‏‏ریزی تخصیص آب به گیاه انجام شود. به منظور بررسی تأثیر دور آبیاری بر خصوصیات ظاهری، اجزای عملکرد، عملکرد و درصد روغن گیاه گل مغربی آزمایشی به‏‌صورت طرح بلوک‌‏های کامل تصادفی در پنج تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال 1398 در سه تیمار با دور آبیاری 7، 10 و 14 روز انجام شد. نتایج نشان داد، بیشترین مقدار تاج پوشش (2833 سانتی‏متر مربع در بوته)، وزن خشک اندام هوایی (98 گرم در بوته) و در صفات اجزای عملکرد، بیشترین تعداد کپسول در بوته (427)، وزن دانه در بوته (5.33 گرم)، عملکرد دانه در هکتار (1921 کیلوگرم)، درصد روغن (0.73 درصد) و عملکرد روغن در هکتار (275 کیلوگرم) از اعمال تیمار آبیاری ده روز حاصل شد. در تغییر دور آبیاری از 7 روز به 10 روز افزایش و افزایش دور آبیاری از 10 روز به 14 روز کاهش تمامی صفات مورفولوژیکی و اجزای عملکرد اندازه‏‌گیری شده را به همراه داشت. در بسترهای کشت حاوی خاک بافت ریز به دلیل افزایش سطح جانبی ذرات تشکیل دهنده خاک به واحد وزن آنها سبب بهبود شرایط رشدی مساعدتری در آبیاری ده روز نسبت به آبیاری 7 روز شده است. بنابراین در شرایط آب و هوایی مشهد استفاده از دور آبیاری 10 روز بهره‏وری آب در گیاه گل مغربی افزایش خواهد یافت.

Keywords

• تاج پوشش
• تعداد کپسول در بوته
• شاخص برداشت
• درصد روغن