توسعه فضاهای پیراشهری (Aug 2020)
بررسی مؤلفه‌های اجتماعی پدیده غریبه آشنا در مناطق روستا- شهری مورد: کلان‌شهر رشت
Abstract
امروزه، رشد شهرهای بزرگ و افزایش جمعیت باعث گسست پیوند همدلی و نوع‌دوستی در کلان‌شهرها شده است. به‌گونه‌ای که در جوامع سنتی روابط اجتماعی به‌هم‌پیوسته بوده و براساس آشنایی‌های درازمدت، دوستی، مناسبات فامیلی و خانوادگی استوار است و این در حالی است که شرایط خاص اجتماعی اقتصادی حاکم بر جوامع بزرگ شهری فرصت کمتری برای همدلی فراهم آورده است. با توجه به ضرورت توجه به مسائل اجتماعی گمنامی- غریبگی در فضای کلان‌شهرهای امروزی، در این پژوهش به بررسی مؤلفه‌های پدیده غریبه آشنا در فضای اجتماعی روستاهای پیوسته و ناپیوسته کلان‌شهر رشت پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی است. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده‌اند. با توجه به جامعه آماری 120 هزار نفری مناطق روستایی پیوسته و ناپیوسته در محدوده کلان‌شهر رشت برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده‌شده است که از 384 روستاییان پرسشنامه تهیه گردیده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Smart-Pls استفاده شده است و به بررسی روابط بین مؤلفه‌های اجتماعی، شامل: انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، حمایت اجتماعی، تعلق اجتماعی، عام‌گرایی اجتماعی در رابطه با پدیده‌ی غریبه آشنا با کمک معادلات ساختاری پرداخته‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این روابط همگی در مناطق روستایی پیوسته و ناپیوسته به کلان‌شهر رشت از رابطه مستقیم و مثبتی برخوردارند. در این بین مؤلفه‌های انسجام اجتماعی با مشارکت اجتماعی بیشترین تأثیر را بر هم دارند و این همبستگی و نقاط مشترک در بین شهروندان مناطق روستایی پیوسته به کلان‌شهر رشت خود بازدارنده بسیاری از تعارضات و مشکلات اجتماعی است.
