Audio Description for Voiced‑over Films: the Case Study of Big Fish

Abstract

Audiodeskrypcja do filmu zagranicznego z tłumaczeniem w wersji lektorskiej na przykładzie filmu pt. Duża ryba Audiodeskrypcja (AD) rozwija się w Polsce od 2006 r. Do niedawna filmy obcojęzyczne praktycznie nie były udostępniane osobom z dysfunkcją wzroku. Powodem braku dostępności filmów obcojęzycznych było przekonanie, iż wersja lektorska – czyli najczęściej używana w polskiej telewizji metoda przekładu audiowizualnego – nie nadaje się do połączenia z audiodeskrypcją. Uważano, że osoby z dysfunkcją wzroku nie poradzą sobie z przyswojeniem trzech różnych ścieżek dźwiękowych (oryginalna ścieżka dźwiękowa, wersja lektorska oraz audiodeskrypcja). Pogląd ten stał jednak w sprzeczności z potrzebami i oczekiwaniami osób niewidomych i niedowidzących. W artykule zaprezentowano wyniki badania ankietowego i dyskusji w grupie fokusowej, przeprowadzonych z udziałem odbiorców z dysfunkcją wzroku, którzy wzięli udział w specjalnym pokazie filmu pt. Duża ryba (2003, reż. Tim Burton) z wersją lektorską i audiodeskrypcją. Wyniki potwierdzają, że osoby z dysfunkcją wzroku chcą oglądać filmy zagraniczne z wersją lektorską i audiodeskrypcją. Wskazują jednak, że trzeba spełnić określone warunki w zakresie udźwiękowienia, synchronizacji oraz identyfikacji bohaterów, by osoby te były w stanie tego rodzaju filmy oglądać.

Keywords

• accessibility
• voice‑over
• audio description
• audio subtitling
• foreign films