صنعت بانکی و هم‌گرایی اقتصادی: تحلیل بین استانی

Abstract

در این‌ مطالعه‌‌ با استفاده از اقتصادسنجی‌ فضایی، تأثیر کارایی بانک‏ها و بی‌انضباطی پولی، بر هم‏گرایی اقتصادی استان‏ها، در دوره زمانی‌ 1389 تا 1398 بررسی شده است. نتایج‌ برآورد مدل‏ها نشان داد که‌ نسبت تسهیلات به سپرده‏های بانکی، به‌عنوان شاخص کارایی بانکی و بی‌انضباطی پولی، بر هم‏گرایی اقتصادی در استان‏ها تأثیر منفی و معنادار دارد؛ بنابراین سیستم بانکی نتوانسته است که در هم‏گرایی اقتصادی نقش تأثیرگذاری ایفا کند. سرعت هم‏گرایی مطلق 048/0 در مدل‌های شرطی با مقدارهای 269/0 و 254/0 نشان می‌دهد که در حالت مشروط، سرعت هم‏گرایی استان‌ها بیشتر بوده است؛ اما با وارد شدن متغیرهای بانکی، سرعت هم‏گرایی کمتر شده است. به بیان دیگر، سالانه 8/4 درصد در حالت هم‏گرایی مطلق و 9/26درصد و 4/25 درصد در حالت هم‏گرایی شرطی، از شکاف اقتصادی استان‌ها به حالت ‌پایدار برطرف می‌شود. همچنین موجودی سرمایه واقعی و مالیات‏ها تأثیر مثبت و معنادار و سرمایه انسانی و شاخص فلاکت، تأثیر منفی و معنادار بر هم‏گرایی اقتصادی دارند. بررسی آثار سرریزها در سال 1398 نشان داد که اثر سرریز کارایی بانکی بر استان‏های مجاور مثبت بوده و با افزایش فاصله استان‏ها از یکدیگر، اثر سرریز کمتر شده است. در واقع، آثار سرریز بر استان‌های مجاور، بیشتر از استان‌هایی است که در فاصله دورتری قرار دارند.

Keywords

• هم‏گرایی
• رشد اقتصادی
• اقتصادسنجی‌ فضایی‌
• کارایی بانکی
• بی‌انضباطی پولی