PROBLEM SVESTI U FILOZOFIJI DUHA: REDUKCIONIZAM VERSUS ANTIREDUKCIONIZAM

Abstract

Apstrakt: Filozofija duha (filozofija uma; eng. philosophy of mind) savremena je filozofska disciplina koja se bavi pitanjima o duhu i mentalnim fenomenima, o osećanjima, pamćenju, jeziku, subjektivnom iskustvu. Jedno o najvažnijih, ali i najaktuelnijih pitanja u filozofiji duha jeste pitanje o odnosu između duha i materije, konkretnije izraženo kao problem odnosa uma i tela, tj. svesti i mozga. U samom centru te diskusije stoji problem svesti i svesnog iskustva čoveka. Sam problem nastaje u okviru sukoba dve različite pozicije unutar filozofije duha. To su pozicija redukcionizma i pozicija antiredukcionizma. Zadatak koji smo postavili u ovom radu jeste da pretresemo temeljne koncepcije i argumente koje pronalazimo u oba pravca, da istražimo kako iz njih nastaje savremeni problem svesti, dakle, njegove istorijsko-filozofske, ali i konceptualno-metodološke aspekte, ukazujući pritom na inter-intra-disciplinarni razvoj filozofije duha kao jedne od najzanimljivih, ali i najaktuelnijih oblasti savremenog filozofskog istraživanja.

Keywords

• filozofija duha
• svest
• problem
• redukcionizam
• antiredukcionizam