پژوهشهای برنامه و توسعه (May 2023)
شناسایی و رتبهبندی عوامل کلیدی مؤثر بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری، در شرکتهای دانشبنیان فناوری اطلاعات
Abstract
امروزه اقتصاد نوآوری بر پایۀ دانش، بهعنوان عامل مهم و حیاتی، بهمنظور ایجاد ارزش و مزیتِ رقابتیِ پایدار، موردِتوجه کسبوکارها قرار گرفته است. لذا، هدف این پژوهش کاربردی، شناسایی و رتبهبندی عوامل کلیدی مؤثر بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری، در شرکتهای دانشبنیان فناوری اطلاعات است. روش پژوهش از نوع آمیخته است. ابتدا در بخش کیفی، براساس مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش در ایران و جهان، و همچنین مصاحبه با 12 نفر از خبرگان در حوزۀ فناوری اطلاعات، که به روش گلولۀ برفی انتخاب شدند، مهمترین شاخصها، با استفاده از نرمافزار MAXQDA استخراج شدند و سپس، در بخش کمی، براساس شاخصهای بهدستآمده از بخش کیفی، پرسشنامهای طراحی شد و در اختیار 103 نفر از سیاستگذاران، ناظران و فعالان کسبوکارهای حوزۀ فناوری اطلاعات قرار گرفت که بهصورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. روایی پرسشنامه مطابق با نظر خبرگان تأیید شده است. پایایی پرسشنامه، تحلیل عاملهای استخراج شده و نیز اعتبارسنجی مدل بهدست آمده از مرحلۀ کیفی پژوهش، با استفاده از نرمافزار SMART PLS انجام شد. درنهایت، مدل نهایی پژوهش با 22 مؤلفه در 7 عامل تأیید شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که هر 7 عامل، تأثیر معناداری بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری دارند. برایناساس، ابعاد کسب ارزش در بالاترین رتبه قرار گرفت و منابع فناوری اطلاعات، نوآوری در فناوری اطلاعات، فناوری اطلاعات، کسبوکار بازار، اقتصاد نوآوری و امنیت و قوانین، بهترتیب، در رتبههای بعدی اهمیت قرار دارند.
Keywords