پژوهش‌های برنامه و توسعه (May 2023)

شناسایی و رتبه‏‌بندی عوامل کلیدی مؤثر بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری، در شرکت‏‌های دانش‌‏بنیان فناوری اطلاعات

  • علی علی آبادیان,
  • عباس خمسه,
  • افسانه زمانی مقدم,
  • مهرداد حسینی شکیب

DOI
https://doi.org/10.22034/pbr.2023.362913.1273
Journal volume & issue
Vol. 4, no. 1
pp. 39 – 66

Abstract

Read online

امروزه اقتصاد نوآوری بر پایۀ دانش، به‌عنوان عامل مهم و حیاتی، به‌منظور ایجاد ارزش و مزیتِ رقابتیِ پایدار، موردِتوجه کسب‌وکارها قرار گرفته است. لذا، هدف این پژوهش کاربردی، شناسایی و رتبه‌‏بندی عوامل کلیدی مؤثر بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری، در شرکت‏‌های دانش‌‏بنیان فناوری اطلاعات است. روش پژوهش از نوع آمیخته است. ابتدا در بخش کیفی، براساس مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش در ایران و جهان، و همچنین مصاحبه با 12 نفر از خبرگان در حوزۀ فناوری اطلاعات، که به روش گلولۀ برفی انتخاب شدند، مهم‌‏ترین شاخص‏‌ها، با استفاده از نرم‏‌افزار MAXQDA استخراج شدند و سپس، در بخش کمی، براساس شاخص‌‏های به‌دست‌آمده از بخش کیفی، پرسش‌نامه‌‏ای طراحی شد و در اختیار 103 نفر از سیاست‏‌گذاران، ناظران و فعالان کسب‌وکار‏های حوزۀ فناوری اطلاعات قرار گرفت که به‌صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. روایی پرسش‌نامه‌ مطابق با نظر خبرگان تأیید شده است. پایایی پرسش‌نامه، تحلیل عامل‏‌های استخراج شده و نیز اعتبارسنجی مدل به‌دست آمده از مرحلۀ کیفی پژوهش، با استفاده از نرم‌افزار SMART PLS انجام شد. درنهایت، مدل نهایی پژوهش با 22 مؤلفه در 7 عامل تأیید شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که هر 7 عامل، تأثیر معناداری بر کسب ارزش مبتنی بر اقتصاد نوآوری دارند. براین‌اساس، ابعاد کسب ارزش در بالاترین رتبه قرار گرفت و منابع فناوری اطلاعات، نوآوری در فناوری اطلاعات، فناوری اطلاعات، کسب‌وکار بازار، اقتصاد نوآوری و امنیت و قوانین، به‌ترتیب، در رتبه‌‏های بعدی اهمیت قرار دارند.

Keywords