برآورد تقاضای غیرخطی بار دفاعی و کشش درآمدی آن در ایران با توجه به سطح تهدیدات بین‌المللی

Abstract

این مقاله با استفاده از مدل رگرسیون انتقال ملایم (STR)، تابع تقاضای غیرخطی بار دفاعی و کشش درآمدی آن را در ایران طی دوره زمانی 1394-1358 مورد بررسی قرار داده است. به این منظور، از متوسط بار دفاعی کشورهای منطقه خاورمیانه به‌عنوان شاخص تهدیدات بین‌المللی (شاخص معکوس امنیت) و متغیر انتقال استفاده شده است. همچنین، لحاظ ‌نمودن یک تابع انتقال با یک پارامتر آستانه‌ای که بیانگر یک مدل دو رژیمی است، برای تصریح رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد مطالعه کفایت می‌کند. نتایج نشان می‌دهد که حد آستانه‌ای 28/8درصد می‌باشد و پارامتر شیب نیز 88/۱برآورد شده است. در رژیم اول، کشش درآمدی بار دفاعی، منفی است و با یک‌درصد افزایش در درآمد، بار دفاعی حدود 05/0 درصد کاهش می‌یابد. در رژیم دوم، کشش درآمدی بار دفاعی مثبت است و با یک‌درصد افزایش در درآمد، بار دفاعی حدود 03/0 درصد افزایش می‌یابد. لذا بین درآمد و بار دفاعی در ایران یک رابطه U معکوس با توجه به سطح امنیت وجود دارد. بر اساس سایر نتایج، ضرایب اثرگذاری مخارج غیردفاعی، جمعیت، تهدیدات بین‌المللی و درآمدهای نفتی در رژیم حدی اول، به‌ترتیب منفی، بی‌معنی، مثبت و مثبت است. اما در رژیم حدی دوم که سطح تهدیدات بین‌المللی بالاتر از حد آستانه است، شدت این اثرگذاری (بدون تغییر علامت) افزایش می‌یابد.

Keywords

• بار دفاعی
• تقاضا
• تهدیدات بین‌المللی
• ایران
• مدل رگرسیون انتقال ملایم (str)