Kripto Paraların Bilinirliği ile Fiyat, Getiri ve İşlem Hacimleri Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılmalı ve Karşılaştırmalı Bir Analiz

Abstract

Bu çalışmada; kripto para tanınırlığı ile kripto paraların fiyatları, getirileri ve işlem hacimleri arasındaki ilişkiler zaman serisi analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Bu çalışmada tanınırlık kavramı bağımsız değişken olup kripto paraların internette aranma sayısı olarak ele alınmıştır. Serilerin durağanlığı Vogelsang ve Perron (1998) yapısal kırılmalı ADF birim kök testi ile incelenmiş ve bütün serilerin düzey değerlerinde durağan oldukları tespit edilmiştir. Seriler arasındaki dinamik etkileşimi ortaya çıkarabilmek için VAR analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda etki-tepki fonksiyonları elde edilmiş ve BITCOIN’in internette aranma sayılarına yönelik azaltıcı bir şok karşısında getirisinin azaldığı, fiyat ve işlem hacminin dalgalı bir seyir izlediği tespit edilmiştir. Modelde yer alan değişkenler arası nedensellik ilişkisini ortaya koyabilmek amacıyla Granger nedensellik testi yapılmıştır. Regresyon analizleri üç farklı denklem yardımıyla, EKK yöntemiyle yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, kripto paralara yönelik internette aranma sayısındaki artışın, bütün kripto paraların fiyatlarını, getirilerini ve işlem hacimlerini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Fiyatlar ve işlem hacmi noktalarındaki en büyük etkinin BITCOIN’de, getiriler noktasındaki en yüksek etkinin ise LITECOIN’de yaşandığı belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara dayanılarak; kripto paraların tanınırlığının fiyat, işlem hacmi ve getirileri üzerinde önemli bir belirleyici faktör olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

• kripto paralar
• tanınırlık
• yapısal kırılmalı analiz
• crypto currencies
• popularity
• structural break analysis