Pamukkale University Journal of Engineering Sciences (Jan 1997)
ÇAY ATIKLARININ TOPRAKTA ENZİM AKTİVİTESİ VE NİTRİFİKASYON ÜZERİNE ETKİLERİ
Abstract
Araştırmada, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Çaykur)'ne ait fabrikalardan 1992 kampanya dönemi sonunda elde edilen çay atıkları üzerinde çalışılmıştır. Yaş çay yapraklarının fabrikalarda siyah çaya işlenmesi sırasında açığa çıkan kaba ve ince atık ile birlikte, çay atığından hazırlanan kompost ve zenginleştirilmiş kompostun topraktaki enzim aktivitesi ve nitrifikasyon üzerine etkileri bu araştırmada belirlenmeye çalışılmıştır. Çay atıkları, 200 g toprak alabilen saksılara ağırlık esasına göre % 0, % 2.5 ve % 5.0 dozlarında uygulanmıştır. Ayrıca saksılara amonyum sülfat halinde 200 µg/g N verilmiş ve 1., 7., 14., 28. gün inkübasyon sürelerinin sonunda toprağın enzim analizleri yapılmıştır. Nitrifikasyonun belirlenebilmesi için de 1., 7., 14., 28. gün sonunda NH+4-N ve NO-3 -N'u tayin edilmiştir. Toprağın incelenen biyolojik özelliklerinden üreaz enzim aktivitesi, ince ve kaba çay atığı dozlarına ve 1., 2. ve 3. haftalık inkübasyon süresine bağlı olarak artarken 4. haftada azalmış olup, alkali fosfotaz enzim aktivitesi inkübasyon süresi boyunca artmıştır. Toprağın NH+4 -N'u miktarı farklı çay atıkları ve dozlarına bağlı olarak azalmış, buna karşılık NO-3 -N'unda çay atığı ilavesinde zamana bağlı olarak dikkate değer bir artış meydana gelmiştir.
