جداسازی داده های خارج از رده به روش تک متغیره و چند متغیره در داده های ژئوشیمی محدوده طلای اپی ترمال ساری گونای

Abstract

داده‌های پرت در ژئوشیمی اکتشافی بسیار مهم هستند و می‌توانند اثرات زیادی بر نتایج روش‌های آماری از جمله جداسازی آنومالی از زمینه داشته باشند. بنابراین یکی از اولین مراحل پیش پردازش در تحلیل داده‌های ژئوشیمیایی، تشخیص و تصمیم‌گیری در مورد حذف یا تصحیح آن‌ها است. این داده‌ها را به 3 روش تک متغیره، دو متغیره و چند متغیره می‌توان شناسایی کرد که هدف از این تحقیق جداسازی آن‌ها با استفاده از روش‌های تک متغیره و چند متغیره است. با این حال، با توجه به این که داده‌های ژئوشیمیایی به صورت ترکیبی هستند قبل از هر تجزیه و تحلیلی باید از یک تبدیل مناسب برای رفع این مشکل استفاده کرد. خانواده تبدیل لگاریتمی ریشه‌ای از مناسب‌ترین تبدیل‌ها برای این کار هستند که از بین آن‌ها تبدیل ریشه‌ای ایزومتریک برای این مطالعه انتخاب شد. پس از اعمال تبدیل ایزومتریک بر روی داده‌ها، روش‌های نمودار جعبه‌ای و فاصله‌ی ماهالانوبیس مقاوم به ترتیب برای تشخیص آن‌ها به روش‌های تک متغیره و چند متغیره انتخاب شدند. در روش تک متغیره از چارک سوم به اضافه یک و نیم برابر فاصله‌ی چارکی به عنوان حد آستانه و در روش چند متغیره از یک حد آستانه‌ی تصحیح شده بر اساس تابع توزیع تجربی مربع فاصله ماهالانوبیس مقاوم و تابع توزیع مربع کای برای این کار استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که با توجه به ماهیت چند متغیره بودن داده‌های ژئوشیمی اکتشافی، استفاده از روش‌های چند متغیره برای تشخیص داده‌های پرت با دقت بیشتری همراه خواهد بود.

Keywords

• کلمات کلیدی: داده های پرت
• داده های ترکیبی
• تبدیل لگاریتمی ریشه ای ایزومتریک
• نمودار جعبه ای
• فاصله ماهالانوبیس مقاوم