استعاره مفهومی شادی در داستان های علی محمد افغانی و تطبیق آن در شادمانی نگارهای درباری مکتب تبریز

Abstract

نظریه­ی استعاره­ی مفهومی، برگرفته از زبان­شناسی شناختی نوعی ابزار مفهومی در جهت کشف معنای متن در حوزه عواطف و احساسات است که در درک مفاهیم انتزاعی، نقش مهمی را ایفا می­کند. در این مقاله یکی از کاربردهای استعاره مفهومی در حوزه­ی شادی، در دو داستان «شوهر آهو خانم» و «بافته­های رنج» علی محمد افغانی به روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. شادی از عواطف بنیادین بشر است که در همه­ی فرهنگ­ها وجود دارد و با بررسی استعاره­ی مفهومی آن تفاوت و شباهت فرهنگ­ها در اظهار آن به دست می­آید. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده­های منابع کتابخانه­ای انجام شده است. یافته­های پژوهش حاکی از این است که در دو اثر افغانی مجموعه 47 مورد استعاره مفهومی مربوط به شادی یافت شد، که اغلب با استعاره­های جهانی شادی که توسط کووچش ارائه شده ـ مطابق است، براساس حوزه مبدأ 16 اسم نگاشت، با فرآیند­های جانورانگاری، طبیعت­انگاری، سیال­انگاری، جسم­انگاری و جهتی در استعاره­سازی دو داستان آمده است. از اقسام سه­گانه استعاره مفهومی: 4 مورد استعاره­ی جهتی، 19 مورد استعاره­ی هستی­شناختی و 24 مورد آن استعاره­ی ساختاری است. به لحاظ مبدأ پربسامدترین حوزه آن «ماده­ی درون ظرف» است. بررسی تطبیقی این مقوله در نگاره­های مکتب تبریز دوره صفوی حاکی از انعکاس این موضوع در آثار برجای مانده از این مکتب است.اهداف پژوهش:1.آشنایی با مفهوم شادی در داستان­های علی­محمد افغانی.2.بررسی تطبیقی عنصر شادی در داستان­های علی­محمد افغانی با نگاره­های مکتب تبریز.سؤالات پژوهش: 1.مفهوم استعاری شادی چه جایگاهی در داستان­های علی محمد افغانی دارد؟در نگاره­های مکتب تبریز عنصر شادی چه بازتابی دارد؟

Keywords

• معناشناسی شناختی
• استعاره مفهومی
• شادی
• علی محمد افغانی