سیاست علم و فناوری (Jun 2019)
روندهای نوآیند در سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری
Abstract
در سالهای اخیر، اجماعی شکل گرفته مبنی بر اینکه روندهای نوینی در سیاستهای نوآوری از منظر تبیینی و تجویزی در حال بروز هستند که به مراتب از انگارههای نظری رایج و غالب نئوکلاسیک و تکاملی پیچیدهتر میباشند. مقاله حاضر ضمن مرور پیشینه نظریههای سیاستهای نوآوری، شاخصترین روندهای نوین را معرفی و به طور مشخص به روندی از سیاستهای نوآوری میپردازد که برای تخفیف چالشهای محیط زیستی ظهور کرده است. در مقایسه تطبیقی که بین این روند و مکاتب قبلی سیاستگذاری علم و فناوری انجام میگیرد وجه تمایز آنها با رویکردهای غالب قبلی مشخص و در ادامه نیز چارچوب نظری و عملی آن از نظر خردمایه سیاستی، لایههای حکمرانی، بازیگران و کنش سیاستی توضیح داده میشود. در پایان، مقاله معضل سیاستگذاری آب در ایران را بررسی و آن را با استفاده از این چارچوب به عنوان یک مورد مطالعاتی تحلیل میکند. مقاله به این نتیجه رسیده که تحلیل سیاستهای آب در ایران در چارچوب نظریههای نئوکلاسیک و تکاملی که به منظور افزایش رشد اقتصادی به طراحی سیاستهای نوآوری میپردازند قابل انجام نبوده و تنها در چارچوب روند جدید تحلیل سیاست و با استفاده از خردمایه شکست گذار با زیرمجموعههای شکست جهتگیری، شکست تقاضا، شکست هماهنگی و شکست تفکر بازاندیشانه و انتقادی، میتوان به تحلیل آن پرداخت.