مدل‌سازی اثر تنش رطوبتی بر تغییر دماهای بهینه و بیشینه برای جوانه‌زنی بذر پنیرک (.Malva parviflora L): معرفی یک مدل هیدروترمال تایم جدید

Abstract

دما و پتانسیل آب دو عامل اولیه مهم کنترل‌کننده جوانه‌زنی هستند. با استفاده از مدل‌های‌ هیدروترمال تایم می‌توان پاسخ جوانه‌زنی بذر به این دو عامل محیطی را کمی‌سازی نمود. در برخی از این مدل‌ها فرض می‌شود که بازدارندگی گرمایی جوانه‌زنی ناشی از تغییر پتانسیل آب پایه (Ψb(g)) به سمت مقادیر مثبت‌تر تنها در دماهای بیشتر از حد بهینه (To) رخ می‌دهد و To مستقل از سطوح تنش خشکی است. در این مطالعه، مدل هیدروترمال تایم ویبول برای توصیف تغییرات Ψb(g) در پاسخ به دما و نیز مدل‌ کردن اثر تنش خشکی بر تغییرات دماهای بهینه (To(g)) و بیشینه (Tm(g)) برای کسرهای مختلف جوانه‌زنی (g) بذر پنیرک (Malva parviflora) استفاده شد. درحالی‌که Ψb(g) در گستره دمایی بین Tb (دمای پایه) و Tm(g) روند خطی افزایشی نشان داد، ثابت هیدروتایم (θH) در پاسخ به افزایش دما به‌صورت غیرخطی کاهش یافت. بر مبنای رابطه بین Ψb(g) و θH، شکل پاسخ سرعت جوانه‌زنی (GR(g)) به دما در مدل هیدروترمال تایم به‌صورت منحنی تعیین شد. مدل مقادیر θHT (ثابت هیدروترمال تایم)، Tb، Ψbase (پتانسیل آب پایه در دمای پایه) و KT (شیب پاسخ Ψb(g) به دما) را به ترتیب 04/1800 مگاپاسکال درجه سانتی‌گراد ساعت، 4.20 درجه سانتی‌گراد، 2.46- مگاپاسکال و 0.064 مگاپاسکال بر درجه سانتی‌گراد برآورد کرد. هر دوی To(g) و Tm(g) متناسب با افزایش شدت تنش خشکی کاهش نشان دادند و برای صدک‌های بالاتر جوانه‌زنی خنک‌تر شدند. مدل توسعه‌ داده شده در این مطالعه نه‌تنها برازش‌های خوبی به داده‌های جوانه‌زنی داشت، بلکه برخی ویژگی‌های انطباقی بذرهای پنیرک به محیط‌های دمایی و رطوبتی را نشان داد.

Keywords

• بازدارندگی گرمایی
• پتانسیل آب پایه
• توزیع ویبول
• دمای پایه
• سرعت جوانه‌زنی