ROL Spor Bilimleri Dergisi (Dec 2023)
Dijital oyun bağımlılığında fiziksel aktivite tutum ve davranışları ile kişisel özelliklerin rolü
Abstract
Dijital oyunların ulaşılabilirliği ve popülerliği günbegün artmaktadır. Genel itibariyle dijital oyunlar eğlence ve serbest zaman etkinliği olarak görülse de, bağımlılık gibi potansiyel olumsuz sonuçların farklı bakış açılarıyla değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma, Z kuşağının kişisel özellikleri ve fiziksel aktivite tutum ve davranışlarının dijital oyun bağımlılığı üzerindeki rolünü belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veriler kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen, toplam 257 ortaokul öğrencisinden elde edilmiştir. Veri analizinde, tanımlayıcı istatistikler, açıklayıcı faktör analizi ve değişkenler arası ilişkilerin incelenmesinde Pearson korelasyon ve hiyerarşik regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Dijital oyun bağımlılığının yordanmasına ilişkin yapılan hiyerarşik regresyon modeli istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur. Elde edilen iki farklı model incelendiğinde, birinci modelde yaş ve dijital oyun oynama süresinin toplam varyansın %25’ini, ikinci modelde ise yaş, dijital oyun oynama süresi, sonuç beklentisi ve kişisel engeller değişkenlerinin dijital oyun bağımlılığı toplam varyansının %34’ünü açıkladığı tespit edilmiştir. Dijital oyun bağımlılığında yaş ve dijital oyun oynama süresinin etkin birer faktördür. Ayrıca fiziksel aktiviteye yönelik olumlu tutum ve davranışların geliştirilmesi, bireylerin dijital oyun bağımlılıklarının azaltılmasında (ya da bağımlılığın önlenmesinde) önem arz etmektedir.
Keywords