Ψυχολογία: το Περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (Oct 2020)
Η φεμινιστική πολυπολιτισμική προσέγγιση της συμβουλευτικής ψυχολογίας
Abstract
Το φεμινιστικό πολυπολιτισμικό μοντέλο αποτελεί μια εξέλιξη της φεμινιστικής συμβουλευτικής προσέγγισης. Η φεμινιστική προσέγγιση της συμβουλευτικής ψυχολογίας, που αναπτύχθηκε ιδιαίτερα τις δεκαετίες του 1960 και 1970, έστρεψε την προσοχή της στις ατομικές επιλύσεις των ανθρώπινων προβλημάτων χωρίς να δίνει πάντα ιδιαίτερη έμφαση σε άλλους πολυπολιτισμικούς παράγοντες κατά τη θεραπεία. Με την αναγνώριση όμως της επίδρασης του πολυπολιτισμού στην ψυχική υγεία του ανθρώπου, η συμβουλευτική ψυχολογία άρχισε να δίνει μεγαλύτερη προσοχή στη σχέση ανάμεσα στο άτομο και το περιβάλλον του, και θεώρησε το πολιτισμικό περιβάλλον βασικό παράγοντα επιρροής στη διαμόρφωση της ταυτότητας αλλά και στη φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει. Στην αρχή, η πολυπολιτισμική αυτή διάσταση υπεισέρχονταν συχνά άνισα στη φεμινιστική θεραπεία. Πρόσφατα βλέπουμε όμως μια προσπάθεια σύνθεσης των δύο ρευμάτων και την ανάπτυξη μιας συνθετικής φεμινιστικής πολυπολιτισμικής θεραπευτικής προσέγγισης. Η εξέλιξη αυτή εδράζεται στη διαπίστωση ότι, ενώ στις παραδοσιακές θεραπείες η έμφαση είναι ενδοψυχική και υπάρχει η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του, οι νεότερες εξελίξεις στο χώρο της θεραπείας διαπιστώνουν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν πάντα τις ίδιες ευκαιρίες και δεν μπορούν να είναι πάντα απόλυτα υπεύθυνοι για τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν, γιατί συχνά η όποια καταπίεση περιορίζει τις επιλογές και την ισχύ τους. Το άρθρο θα παρουσιάσει την εξέλιξη του μοντέλου, τα θεωρητικά ρεύματα, τις αρχές και τις τάσεις που ενίσχυσαν αυτή την εξέλιξη και την επίδρασή του στη θεραπευτή προσέγγιση.
Keywords