Coğrafya kader midir? Coğrafya-dış politika ilişkisi

Abstract

Bu çalışmada, bir ülkenin bulunduğu coğrafyanın o ülkenin dış politikası üzerinde etkili olduğu savunulmaktadır. Bu da Azerbaycan özelinde incelenmektedir. Coğrafya-dış politika ilişkisinin literatürde nasıl değerlendirildiği ele alındıktan sonra coğrafyadan türeyen jeopolitik, jeostrateji ve jeoekonomi gibi kavramlar üzerine bir okumaya gidilerek; Azerbaycan dış politikası açısından bu kavramlar değerlendirilmektedir. Azerbaycan’ın dış politikasında yakın komşulardan Türkiye ve Gürcistan ile yürütülen iş birliği ve Rusya ile mesafeli ve dengeli bir şekilde devam eden ilişkileri kadar Ermenistan ile yaşanan sorunları da bir şekilde coğrafyası ile ilişkilidir. Azerbaycan’ı hem bir Avrupa hem bir Asya ülkesi yapan, aynı zamanda ekonomik ve stratejik öneme sahip kimi kaynakların bulunması sebebi ile ülkeye küresel bir ilginin oluşmasını da sağlayan yine yerleştiği coğrafyadır. Nitekim petrol ve doğalgaz kaynakları açısından zengin bir ülke olan Azerbaycan, dış politikasında bu iki kaynağı kullanarak siyasi ve ekonomik kazanımlar elde etmenin yollarını aramaktadır. Aynı zamanda dış politika stratejilerini dengeli ve çok vektörlü yürüterek, dış tehditlere karşı coğrafyanın kendisine sağlamış olduğu avantajları kullanmaya çalışmaktadır. Ayrıca bu çalışmada, ülkenin dış politikasını etkileyen başlıca unsurların, 2020 yılında büyük oranda ortadan kalksa da Dağlık Karabağ sorunu ve sahip olduğu enerji kaynakları olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Keywords

• Azerbaycan
• Güney Kafkasya
• dış politika
• coğrafya
• jeopolitik
• jeostrateji