Darulhadis İslami Araştırmalar Dergisi (Jun 2023)
Hukukun Üstünlüğü Üzerine
Abstract
Egemenlik olgusu ontolojik ve siyasi olmak kaydıyla temelde iki unsur olarak ele alınmaktadır. Bunlardan ontolojik egemenliğin sahibi Allah, siyasi egemenliğin sahibi ise insandır. Allah’ın insanı “halife” kılmasının bu bağlamda anlaşılması gerekmektedir. Emanetin emini olan insanın en önemli rolü, yeryüzünü imar ederek düzenli ve güvenli bir toplumsal yapının ortaya çıkmasını sağlamaktır. İnsanın söz konusu işlevleri yerine getirmesi, ancak adaletin tesis edilmesiyle mümkündür. Adaletin gerçekleşmesinin birinci koşulu ise “hukukun üstünlüğü” ilkesinin her koşulda sağlanmasıdır. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de insanların en çok ihtiyaç duyduğu şey adalettir. Buna uygun olarak Kur’an’ın, toplum anlayışının özünde adaleti temin edecek ve bütün insanların haklarını koruyacak, hukukun üstünlüğüne bağlı bir yönetimin kurulması hedefi bulunmaktadır. İnsana düşen bunu gerçekleştirmek üzere gerekli çabayı ortaya koymasıdır. Biz bu makalede hukuk-adalet ilişkisini ve İslam Dini’nin bu konuda nasıl bir duruş sergilediğini ortaya koymayı hedefledik. Çalışmamızda kavram analizi, tarihsel ve olgusal gerçeklik öne çıkarmaya çalıştığımız unsurlar oldu. Yöntem olarak nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizini tercih ettik. Araştırmanın sonucunda adaletin tesisinde hukukun üstünlüğü ilkesine göre hareket etmenin İslam’ın açık emri olduğuna ulaştık.
