Pediatria i Medycyna Rodzinna (Apr 2011)
Bóle brzucha
Abstract
Bóle brzucha są jednym z najpowszechniej zgłaszanych przez pacjentów objawów. Ostre bóle brzucha są objawem ostrzegawczym i często wymagają pilnych badań diagnostycznych dla ustalenia właściwego rozpoznania i włączenia leczenia. Istotne jest zidentyfikowanie chirurgicznych przyczyn ostrych dolegliwości, które niejednokrotnie wymagają leczenia operacyjnego, takich jak zapalenie wyrostka robaczkowego, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, perforacji czy niedrożności przewodu pokarmowego, jak również ginekologicznych przyczyn ostrego brzucha, takich jak pęknięcie torbieli jajnika czy ciąży pozamacicznej. Przewlekłe bóle brzucha, trwają- ce nieraz tygodniami, a nawet latami, są często spowodowane zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego. W przypadku pacjenta z bólami brzucha kluczowe znaczenie dla ustalenia wstępnej diagnozy ma wnikliwe badanie podmiotowe i przedmiotowe. W szczególności należy zwrócić uwagę na cechy charakterystyczne zgłaszanych dolegliwości: lokalizację bólu i jego promieniowanie, charakter bólu, jego natężenie, objawy towarzyszące oraz czynniki nasilające lub łagodzące ból. Dla potwierdzenia rozpoznania zwykle niezbędne jest wykonanie dodatkowych badań diagnostycznych, w szczególności w przypadku ostrych bólów brzucha lub obecności objawów alarmujących, takich jak krwawienie, niedokrwistość czy utrata masy ciała towarzyszące dolegliwościom bólowym. Jeżeli to tylko możliwe, najwłaściwszym postępowaniem jest wyeliminowanie przyczyny bólu. W leczeniu bólu wykorzystywane są różne rodzaje leków: typowe leki przeciwbólowe (od paracetamolu i niesteroidowych leków przeciwzapalnych do leków opioidowych), leki rozkurczowe czy czasem przeciwdepresyjne. W niektórych sytuacjach, jak w przypadku przewlekłego zapalenia trzustki, dla uzyskania zmniejszenia bólu konieczne jest przeprowadzenie procedur endoskopowych lub zabiegu chirurgicznego.