تأثیر کاهش اثر ساختگی فلز در برآورد توزیع دوز توسط نرم افزار طراحی درمان ISOgray

Abstract

هدف: در بدن برخی از بیماران مبتلا به سرطان و تحت درمان با اشعه، اجسام خارجی فلزی وجود دارند که عدد اتمی آن ها تفاوت زیادی با عدد اتمی ‌بافت­ های بدن دارد. این امر موجب ایجاد آرتیفکت در تصاویر، اختلاف زیاد در اعداد سی تی و خطا در محاسبات می ­شود. این مطالعه جهت بررسی تاثیر اصلاح آرتیفکت فلز بر تصاویر و مقایسه میزان دوز محاسباتی توسط سیستم طراحی درمان ISOgray با دوز اندازه ­گیری شده انجام گرفته است. روش بررسی: برای ایجاد شرایط بروز آرتیفکت فلز در تصاویر CT، فانتومی ‌استوانه ­ای شکل و همگن از جنس پرسپکس تهیه شد. درون آن حفراتی برای قرار دهی دوزیمتر فارمر و میله‌ ها­­ی فلزی از جنس تیتانیوم ایجاد شد. به ترتیب، فانتوم پرسپکس و میله های فلزی نقشی مشابه بدن انسان و پروتز فلزی ایفا می کنند. تصاویر CT از فانتوم در شرایط حضور و عدم حضور فلز تهیه شد. از دو نرم افزار MDT و کنترل سیستم CT برای اصلاح آرتیفکت فلز استفاده شد. محاسبه دوز در مرکز فانتوم به ازای MU100 در انرژی­ های فوتونی 6 ، 10 و 15 MV توسط سیستم طراحی درمان ISOgray دستگاه شتاب­ دهنده صورت گرفت. نتایج با اندازه ­گیری ­های انجام شده توسط دوزیمتر فارمر مقایسه گردید. یافته ‌ها: نتایج نشان می ­دهد که اختلاف قابل ملاحظه­ ای در برآورد دوز میان تصاویر اصلاح شده با دو نرم افزار مذکور در انجام طراحی درمان با ISOgray وجود ندارد. کمترین درصد خطا 0/1% است که مربوط به تصویر اصلاحی توسط نرم افزار MDT، با ضخامت برش mm3، فلز در فاصله cm2/5 و انرژی MV6 می ­باشد. همچنین بیشترین درصد خطا 1/09% است که مربوط به تصویر اصلاح شده توسط نرم­افزار MDT، با ضخامت mm3، فلز در فاصله cm2/5 و انرژی MV15 می ­باشد. نتیجه‌ گیری: اصلاح آرتیفکت تصاویر تاثیر زیادی در میزان دوز برآورد شده توسط سیستم طراحی درمان ISOgray ندارد.

Keywords

• دوز پرتو درمانی
• طراحی پرتو درمانی
• آرتیفکت