بررسی نقش ابعاد شخصیتی مبتنی بر سیستم‌های مغزی/ رفتاری در اختلال‌های درون‌سازی و برون‌سازی نوجوانان

Abstract

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد آسیب‌های روانی شامل مشکلات درون‌سازی و برون‌سازی بر اساس ابعاد سیستم فعال‌ساز رفتاری و سیستم بازداری رفتاری بود. روش: به این منظور، ابتدا 270 نفر از دانش‌آموزان نوجوان (شامل پسران و دختران) مقطع دبیرستان از طریق نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای از مدارس متوسطه سطح شهر اراک انتخاب شدند. پس از تحلیل نتایج اولیه تعداد 80 نفر از آنان بر اساس نمرات انتهایی توزیع انتخاب شده و در نهایت به منظور آزمون فرضیه‌های پژوهش، شرکت‌کنندگان جهت سنجش مشکلات درون‌سازی و برون‌سازی از طریق پرسشنامه‌های سیستم‌های مغزی/رفتاری، اضطراب چندگانه، افسردگی، پرخاشگری و بیش‌فعالی مورد مطالعه قرار گرفتند. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره، واریانس تک متغیره و آزمون‌های تعقیبی تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد که بین چهار گروه شخصیتی در ابعاد مشکلات درون‌سازی و برون‌سازی تفاوت‌های معناداری وجود دارد. به طوری که گروه حساسیت سیستم بازداری بالا و حساسیت سیستم بازداری پایین بیشترین میزان خشم و تهاجم را داشتند (0.05>P). در علائم درون‌سازی شامل اضطراب اجتماعی و علائم جسمانی اضطراب گروه حساسیت سیستم فعال‌ساز بالا تفاوت معناداری با گروه‌های دیگر نشان دادند (0.05>P). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که بیش‌فعالی و کم فعالی سیستم‌های مغزی/رفتاری می‌تواند نوجوانان را مستعد آسیب‌های روان‌شناختی سازد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که سطوح حساسیت بالا و پایین سیستم‌های مغزی-رفتاری منجر به اختلال‌های روان‌شناختی می‌گردد.

Keywords

• درون‌سازی
• برون‌سازی
• سیستم فعال‌ساز رفتاری
• سیستم بازداری رفتاری