Ana Dili Eğitimi Dergisi (Oct 2016)

Cumhuriyet Dönemi İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Söz Varlığının Geliştirilmesi Açısından İncelenmesi

  • Mehmet KURUDAYIOĞLU,
  • Taşkın SOYSAL

DOI
https://doi.org/10.16916/aded.90932
Journal volume & issue
Vol. 4, no. 4
pp. 559 – 598

Abstract

Read online

Eğitim, gerek ilkokul gerek ortaokul gerekse lise ve üzeri seviyelerde olsun mutlaka belirli bir program dâhilinde ilerlemek zorundadır. Programlar toplumun ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran, toplumda yer alan bireylerin gelişimleri için geniş fırsatlar sunan bir yapıda düzenlenmelidir. Programlarda önemli bir adım da toplumsal iletişime katkı sağlamak olmalıdır. İletişime katkı sağlamak için bir programın bireylerin söz varlığını geliştirecek şekilde planlanması gereklidir. İlkokul eğitimi öğrencilerin eğitim-öğretim hayatının başlangıcı olması yönüyle ayrı bir öneme sahiptir. Bu konuya iletişim açısından bakıldığında ise ilkokul programlarının çocukların toplumsal iletişimini destekler nitelikte olması gerekir. Dolayısıyla söz varlığı bakımından ilkokul programları düzgün yapılandırılmış bir içeriğe sahip olmalıdır. Bu çalışmanın amacı Cumhuriyet dönemi ilkokul Türkçe dersi öğretim programlarının öğrencilerin söz varlığı unsurlarını geliştirmesi açısından incelenmesidir. Çalışmanın inceleme nesnesini ilkokul Türkçe dersi öğretim programları (1924, 1926, 1930, 1936, 1948, 1968, 1981, 2005, 2015) oluşturmaktadır. Nitel bir araştırma olan bu çalışmanın verileri doküman inceleme tekniği ile toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Çalışmanın temel veri kaynağı olan “Cumhuriyet Dönemi İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programları” araştırmacılar tarafından ayrı ayrı çözümlenmiş ve aralarındaki uyuma bakılarak yorumlanmıştır. Her bir programın söz varlığı bakımından bir öncekine göre üstün nitelikler taşıdığı ancak bütün programların bu bakımdan olması gerektiği yerde olmadığı, bununla birlikte ilkokul öğrencilerine yönelik bir söz varlığı listesinin olmamasının da programların bir eksikliği olarak karşımıza çıktığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışmada ulaşılan sonuçlardan yola çıkılarak ilkokul programlarında ortak kelime hazinesi listelerinin yer alması gerektiği önerisinde bulunulmuştur.

Keywords