Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Jun 2014)
Saf Hat Horoz Spermalarında in vitro ve in vivo Dölveriminin Değerlendirilmesi
Abstract
Öz: Bu çalışmanın amacı, Kahverengi yumurtacı saf hat horozlarda in vitro spermatolojik paremetreleri ve in vivo dölverimini değerlendirmekti. Araştırmada her saf hattan 7 olmak üzere 6 saf hattan, 35 haftalık toplam 42 adet kahverengi yumurtacı horoz kullanıldı. Araştırma süresince horozlardan haftada iki olmak üzere üç hafta boyunca toplam altı kez abdominal masaj yöntemi ile sperma alındı ve spermalar spermatolojik özellikler yönüyle muayene edildi. Spermatolojik özelliklerin saptandıktan sonra her horozun ejakülatı fizyolojik tuzlu su ile (FTS) 1:1 oranında sulandırıldı. Tavukların tohumlanması amacıyla, bir tohumlama dozunda en az 250X106 spermatozoa bulunduracak biçimde 0,1 ml dozunda sulandırılmış sperma kullanıldı. Aynı işlem tüm horoz ve tavuklar için gün aşırı bir kez daha tekrarlandı ve her hat için en az 250 tavuk tohumlandı. İkinci tohumlamadan sonraki günden itibaren yumurtalar toplandı. Yedi gün sonra tüm tavuklar sulandırılmış sperma ile tekrar tohumlandı. Her hat için en az 250 yumurta, 6 hat için toplamda en az 1500 yumurta fertilite (döllenme) ve civciv verimi (kuluçka çıkışı) yönüyle değerlendirildi. Hatlar arasında ejakülat miktarı, spermatozoa yoğunluğu ve anormal spermatozoa oranı yönüyle farklılıklar istatistiki açıdan önemli (P<0.001, P<0.01, P<0.01) olurken, spermatozoa motilitesi, ölü spermatozoa oranı ve sperma pH’sı yönüyle farklılıklar önemsiz (P>0.05) bulundu. Döllü yumurta sayısı ve oranı (fertilite) ve kuluçka çıkışı ve oranı yönüyle gruplar arasında gözlenen farklılıklar önemli kaydedildi (P<0.001). Sonuç olarak, bu çalışma ile 6 kahverengi yumurtacı saf hat horozlarında sperma kalitelerinin iyi ve bu spermalarla elde edilen dölverimlerinin normal sınırlar içerisinde olduğu sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Dölverimi, kuluçka çıkışı, kümes hayvanı, saf hat horoz, sperma kalitesi.
