تنش های محیطی در علوم زراعی (Sep 2014)
ارزیابی تاثیر سلنیوم در کاهش اثرات منفی شوری و اندوخته کم بذر در جوانهزنی برنج
Abstract
سلنیومبه دلیل دارا بودن خواص ضداکسیدکنندگیوضدسرطانی ازجمله عناصرکممصرفی است که علاوه بر نقش موثری که در افزایش تحمل گیاهانی همچون برنج به اثرات نامطلوب محیطی دارد، در حفظسلامتیانساننیز نقش به سزایی دارد. به منظور ارزیابی تاثیر سلنیوم در میزان کاهش اثرات منفی شوری و اندوخته کم بذر در جوانهزنی برنج رقم شفق آزمایشی در سال 1391 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل پیش تیمار بذور با سلنیوم در دو سطح صفر و 16 میلیگرم در لیتر، شوری در سه سطح صفر، 6 و 12 دسیزیمنس بر متر و وزن بذر در سه سطح وزن هزار دانه 22، 24 و 26 گرم بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که تنش شوری باعث ایجاد خسارت شدید و معنی‌داری در ویژگیهای جوانهزنی اندازهگیری شده برنج به میزان 32 تا 59 درصد در شاخص‌های جوانهزنی و 30 تا 60 درصد در خصوصیات جوانهزنی شده است. پرایمینگ سلنیوم به شکل معنی‌داری خسارات ناشی از شوری (یک تا 23 درصد) و وزن هزار دانه کم (32 تا 47 درصد) را جبران کرد، به نحوی که درصد جوانهزنی در تیمار شاهد با تیمارهای کاربرد سلنیوم و وزن هزار دانه 24 گرم و نیز پرایم برنج با سلنیوم و شوری 6 دسی زیمنس در یک گروه آماری دسته‌بندی شدند. بر این اساس میزان شوری و وزن بذر کم تاثیر منفی شدیدی بر کلیه صفات اندازه گیری شده داشتند، ولی پیش تیمار با سلنیوم احتمالاً از طریق افزایش سنتز آنزیم‌های آنتی اکسیدان به طور معنی‌داری خسارات منفی بر جوانهزنی را کاهش داد.
Keywords
